8/29/15

Μια Ευτυχισμένη Στιγμή



Υπάρχουν Ευτυχισμένες Στιγμές πάνω στην Σκηνή.
Υπάρχουν Ευτυχισμένες Στιγμές κάτω από την Σκηνή.
Ευτυχισμένες Στιγμές στην Τέχνη.
Ευτυχισμένες Στιγμές στην Ζωή.

Υπάρχει, όμως, κι εκείνη η Στιγμή που δεν ανήκε ούτε εδώ ούτε εκεί...
Υπήρξε κάπου στο ενδιάμεσο...

Μεταξύ Τέχνης και Ζωής
Υπάρχει μια Συνεχόμενη Σκηνή...

-

Όταν διάβασα για πρώτη φορά εκείνο το έργο με τους τόσους διαφορετικούς ρόλους που θα παίζονταν από τους ίδιους όμως ηθοποιούς, ενθουσιάστηκα. Είναι απίστευτη πρόκληση για έναν ηθοποιό το να μεταμορφωθεί σε πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους μέσα σε ένα μόνο έργο. Μου άρεσε το έργο. Μου άρεσε το κείμενο. Μου άρεσαν οι διάφοροι ρόλοι... Υπήρξαν, όμως, δύο ρόλοι... που δεν μου άρεσαν απλά... Τους λάτρεψα... Τους ήθελα...

Και είναι επικίνδυνο σημείο το να επιθυμείς κάτι όταν δεν ξέρεις αν θα το έχεις, στην συγκεκριμένη περίπτωση, το να θέλεις κάποιον ρόλο όταν δεν ξέρεις αν θα σου τον δώσουν...

Αν μου έδιναν αυτούς τους δύο ρόλους θα ήμουν υπερβολικά ευχαριστημένη... Ήξερα, όμως, από την αρχή, πως θα ήταν πολύ δύσκολο να μου τους δώσουν... Και τους δύο;!... Σχεδόν αδύνατο...

Προσπαθούσα να με πείσω να μην απογοητευτώ ό,τι κι αν συμβεί στην διανομή των ρόλων... Να χαρώ την διαδικασία... Την ανάγνωση... Την ανάλυση των χαραχτήρων... Να αγαπήσω όλους τους ρόλους... Το ίδιο... Σχεδόν, το ίδιο...

Όμως δεν άλλαζε το γεγονός... ότι στην πρώτη πρώτη επαφή μου με το έργο... με συγκίνησαν ιδιαίτερα αυτοί οι δύο χαραχτήρες...

Ο ένας ήταν σκοτεινός, ακίνητος, θλιβερός.
Ο άλλος ήταν φωτεινός, κινούμενος, κωμικός.

Αυτό, φυσικά, ήταν μια γενική ατμόσφαιρα... γιατί δεν σήμαινε πως ο σκοτεινός χαραχτήρας δεν είχε φωτεινές πλευρές και πως ο φωτεινός χαραχτήρας δεν είχε σκοτεινές πλευρές...

Ήταν τόσο ολοκληρωμένοι... τόσο σύνθετοι... τόσο πολύπλοκοι...

Η χαρά του ηθοποιού... και η ικανοποίηση του δημιουργού... γεννιέται σε προσεγγίσεις τέτοιων ρόλων...

Τους επιθυμούσα πολύ...
Ήθελα να τους παίξω...
Ανεξάρτητα από το αν ήμουν ή δεν ήμουν σίγουρη για το αν θα μπορούσα να τους υποδυθώ...

Μα προσπαθούσα να συγκρατήσω τον ενθουσιασμό μου... γιατί το βασικότερο θέμα με αυτούς τους δύο ρόλους... ήταν... ότι ο ένας παιζόταν ακριβώς πίσω από τον άλλον... Από όλο το έργο οι δύο αυτές σκηνές αυτών των δύο ρόλων ήταν ακριβώς η μία πίσω από την άλλη, η μία δίπλα στην άλλη...

Αν μου δινόταν, λοιπόν, ο ένας χαραχτήρας γνώριζα πως ήταν πολύ δύσκολο, σχεδόν αποκλειόταν, να μου δοθεί και ο άλλος...

Από την δομή του έργου και μόνο ήταν σαν να έχει παρθεί η επιλογή, η απόφαση, πως δεν θα έχω την δυνατότητα να τους έχω και τους δύο...

Κάποιες φορές... έμπαινα σε «επικίνδυνα» μονοπάτια... προσπαθούσα να με βάλω να επιλέξω ανάμεσα στους δύο! Μα τι ανώφελη διαδικασία! Τι αφόρητη επιλογή! Έτσι κι αλλιώς, δεν είχε νόημα... Ήταν στον σκηνοθέτη και όχι σε εμένα το τι θα συμβεί στην συνέχεια...

Γνώριζα... πως είναι πιθανό... να μου δώσει τον έναν ρόλο... γιατί θεωρούσαν όλοι πως μου ταιριάζει... Με εξαίρεση, λοιπόν, την περίπτωση της ανατρεπτικής, αντικρουόμενης, διανομής, αυτός, ο ένας από τους δύο ρόλους, ήταν το πιθανότερο... δικός μου...

Και η αποδοχή αυτού του ρόλου θα σήμαινε απόρριψη του άλλου ρόλου...

Σαν για να πάρω κάτι που αγαπώ να πρέπει υποχρεωτικά να αποχωριστώ κάτι άλλο που αγαπώ.

Κι αν ακούγεται υπερβολική η λέξη «αγαπώ» δεν είναι καθόλου. Υπάρχουν ρόλοι που κυριολεκτικά αγάπησα, πάνω ή κάτω από την σκηνή, είτε δικοί μου είτε άλλων...

Κι αυτούς τους δύο τους αγάπησα πριν καν διαμορφωθούν πάνω στην σκηνή από όταν τους γνώρισα στο χαρτί ακόμα... Άπλαστους και Άμορφους...

Ο ρόλος που θεωρούσαν όλοι πως μου ταιριάζει ήταν ο «σκοτεινός» και ο ρόλος που το πιθανότερο δεν θα έπαιρνα-έπαιζα ο «φωτεινός».

Εγώ τους θεωρούσα και τους δύο μία εντελώς διαφορετική πρόκληση και μία εντελώς διαφορετική πρόσκληση.

Με προκαλούσαν να τους γνωρίσω.
Με προσκαλούσαν να τους υλοποιήσω.

Δεν υπήρχε το «μου ταιριάζει» και το «δεν μου ταιριάζει».
Υπήρχε το «παίζω».
Ή ακόμα κι αν υπήρχε στην αρχή μια κάποια άισθηση του ότι κάτι μπορεί και να μου ταιριάζει λίγο παραπάνω, εξαφανίστηκε στην πορεία.

Η αλήθεια είναι... πως δεν ξέρω αν είμαι ειλικρινής... δεν ξέρω... αν πρέπει να παραδεχτώ πως ακόμα κι εγώ γνωρίζω πως ο πρώτος χαραχτήρας «μου ταίριαζε» πιο πολύ... περισσότερο... Αλλά αυτό, όμως, δεν σήμαινε κάτι... δεν σήμαινε τίποτα... Αχ! Ήθελα τόσο, μα τόσο, πολύ και τον δεύτερο...

Και όταν θέλω κάτι πολύ, από τα πιο μικρά μέχρι τα πιο μεγάλα, με έχει κάνει η ζωή να αγχώνομαι και να φοβάμαι, σχεδόν ποτέ δεν το αποχτώ, σπάνια συμβαίνει...

Όμως, τι άδικο! Να προσπαθείς διαρκώς να συγκρατήσεις το πάθος και να περιορίσεις τον ενθουσιασμό!

Άρχισε, λοιπόν, να γίνεται η διανομή μετά από μήνες προβών... και πήρα τον πρώτο ρόλο... και ήμουν σίγουρη... πως αυτό σήμαινε... και έναν μικρό αποχαιρετισμό-αποχωρισμό σε σχέση με τον δεύτερο... Δεν με άφησε, φυσικά, αυτό να χάσω την χαρά μου... Θα έπαιζα έναν από τους δύο ρόλους μου... Αυτό ήταν ήδη υπέραρκετο...

Είχα πολλά πράγματα να δουλέψω, πολλά πράγματα να σκεφτώ... Ήταν ένας ρόλος γεμάτος... με συναίσθημα που ξεχείλιζε... και γνώριζα πως μπορώ να το κάνω χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν χρειάζεται να προσπαθήσω για αυτό... Ναι, ήταν ταιριαστός σε εμένα και έπρεπε να βρω τρόπο να συνδέσω, επιλέξω, ενώσω τα κομμάτια για να τον φέρω σαν έναν ζωντανό άνθρωπο πάνω στην σκηνή.

Ο δεύτερος ρόλος δεν είχε ακόμα δοθεί... και κάποια στιγμή έγινε μια συζήτηση στην οποία η άλλη κοπέλα της ομάδας δήλωσε πως δεν της αρέσει καθόλου αυτός ο ρόλος, ούτε αυτή η σκηνή... η οποία φαίνεται σαν να είναι σε εντελώς διαφορετικό ύφος από όλο το υπόλοιπο έργο... Μα πόσο υποκειμενικά είναι όλα! Εμένα ίσα ίσα! Αυτή η σκηνή μου είχε φανεί τόσο έξυπνη, τόσο υπέροχη, τόσο έξυπνα υπέροχη και τόσο υπέροχα έξυπνη! Μου είναι τόσο δύσκολο να βρω κάπου καλό χιούμορ που να με αγγίζει και να με κάνει να γελάω! Και αυτή η σκηνή είχε ένα μαύρο ευφυέστατο χιούμορ!

Δήλωσα, λοιπόν, κι εγώ... πως αυτή η σκηνή μου άρεσε πάρα πολύ και πως αυτός ο ρόλος ήταν από τους αγαπημένους μου...

Κι έτσι απλά... (εντάξει... όχι και τόσο απλά... λίγο πιο σύνθετα...)... βρέθηκα... από την μια στιγμή στην άλλη... με ένα όνειρο εκπληρωμένο... Μου δόθηκε και αυτός ο ρόλος...

Εδώ κι αν είχα πράγματα να δουλέψω! Εδώ κι αν είχα πράγματα να σκεφτώ! Ήταν κι αυτός ένας ρόλος γεμάτος... με ενέργεια που ξεχείλιζε... Και γνώριζα πως, ίσως, να μπορώ να το κάνω αρκεί και σε αυτήν την περίπτωση να προσπαθήσω για αυτό... Όχι, δεν μπορώ να πω πως δεν ήταν ταιριαστός σε εμένα απλά έπρεπε να βρω τρόπο να ανακαλύψω, επιλέξω, δημιουργήσω τα κομμάτια για να τον φέρω σαν έναν ζωντανό άνθρωπο πάνω στην σκηνή.

Τι απίστευτη ευκαιρία! Τι μοναδική δυνατότητα! Να έχω δύο δυνατούς ρόλους... και να είμαι εγώ που θα πρέπει να τους ζωντανέψω! Τους είχα αγαπήσει τόσο πολύ, το μόνο που έμενε ήταν να δούμε το αν θα με αγαπούσαν κι αυτοί... Αυτό θα ήταν αρκετό για να δημιουργηθεί ένα ιδιαίτερο αποτέλεσμα!

Ευγνωμοσύνη ένιωσα για αυτόν τον νέο σκηνοθέτη που ενώ δεν είχε εμπειρία... έκανε στοχευμένες επιλογές. Γιατί ήταν έξυπνο το να δώσει τον ρόλο σε κάποιον που τον θέλει και όχι σε κάποιον που δεν τον θέλει κι ας γνωρίζουμε και οι δύο πόσο δύσκολο θα ήταν αυτό στην πράξη... Κι ας είχε ρίσκο... Γιατί είχαμε να αντιμετωπίσουμε όχι μόνο το να δημιουργήσω αυτούς τους δύο χαραχτήρες αλλά και το πέρασμα από τον έναν χαραχτήρα στον άλλον...

Θα ήμουν άραγε ικανή; Τόσο γρήγορα; Να περάσω από την μία ατμόσφαιρα στην άλλη; Από την μία ήταν τα τεχνικά προβλήματα... πώς θα γινόταν άραγε η αλλαγή των ρούχων μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα; Από την άλλη ήταν τα ψυχολογικά θέματα... πώς θα γινόταν η μεταφορά από το βάρος του βάθους στην ελαφρότητα της επιφάνειας;

Αλλά δεν ήταν ακόμα αυτό το σημείο για να αγχωθώ για αυτά.

Τώρα είχα τους δύο μου ρόλους,
που έπρεπε να τους κάνω ανθρώπους.
Τώρα ήθελα...
Τώρα όφειλα...
Να δημιουργήσω...

Και δημιούργησα τους δύο μου ρόλους...

Ήταν διαφορετικοί...
Σωματικά, Φωνητικά, Ψυχολογικά, Εκφραστικά, Ρυθμικά...

Χωρίς να το καταλάβω,
Χωρίς να είμαι σίγουρη,
Τους έκανα δύο διαφορετικούς ανθρώπους...

Και τώρα έμενε να δούμε
τι θα συμβεί στις παραστάσεις...
Γιατί από τις πρόβες χωρίς κοινό
στις παραστάσεις με κοινό
η απόσταση μεγάλη... (είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι)...

Ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος αν θα λειτουργήσει, τι θα λειτουργήσει... Έχεις, φυσικά, προαισθήματα... γνωρίζεις όταν κάτι το νιώθεις ισχυρό... αλλά και πάλι είναι διαφορετικό όταν το φέρνεις στην σκηνή έχοντας πια απέναντί σου θεατές...

Και τι είναι αυτό που τελικά συνέβηκε;
Όταν είχαμε απέναντί μας τους θεατές;
Όταν ήρθαν οι παραστάσεις;

Μία μόνο λέξη.
(Και καμία άλλη λέξη δεν χρειάζεται).

Μαγεία.

Μα γεί α.

Μαγεία.

Με τον έναν ρόλο οι θεατές έκλαιγαν.
Με τον άλλον ρόλο οι θεατές γέλαγαν.
Και με τους δύο ρόλους οι θεατές ένιωθαν.

Τι άλλο να ζητήσει κανείς;

Πέρα από το να κάνει τους θεατές να νιώθουν;

Πέρα από το να επικοινωνεί – να καταφέρνει να επικοινωνήσει – τις λέξεις, τις έννοιες, τις σκέψεις, τα συναισθήματα;

Φυσικά, κι όμως... υπάρχουν κι άλλα να ζητήσει... Γιατί δεν είναι μόνο τα προς τους θεατές είναι και τα προς τον εαυτό σου...

Αυτό που υπάρχει πέρα...

Αυτό που σου συμβαίνει.
Και όχι αυτό που τους συμβαίνει.
(Αν και συνδέονται στενά αυτά τα δύο).

Μία μόνο λέξη.
(Και δεν χρειάζεται λέξη άλλη καμία.)

Μαγεία.

Μα γεί α.

Μαγεία.

Δεν έχω λόγια ούτε και τρόπο να το μεταδώσω.

Δεν θα περιγράψω το πώς βίωσα τους ρόλους όπως δεν περιέγραψα και το πώς τους προσέγγισα.

Σε ένα άλλο σημείο θέλω να φτάσω.
Κάτι άλλο έχω ανάγκη να μοιραστώ.

Ας γράψω πρώτα μερικές στιγμές απλά για να μεταφέρω, αν γίνεται, λίγη από την συνολική ατμόσφαιρα...

Σε σχέση με τον πρώτο ρόλο...

Δεν θα ξεχάσω ποτέ πως (σε μια παράσταση στην οποία ανάμεσα στις σκηνές δεν χειροκροτούσε το κοινό και ήταν έτσι το έργο φτιαγμένο που ούτε κι εμείς περιμέναμε χειροκροτήματα κατά την διάρκεια της παράστασης) οι θεατές ξέσπασαν σε χειροκροτήματα μετά από αυτήν την συγκεκριμένη σκηνή, αυτού του συγκεκριμένου ρόλου. Δεν μου είχε ξανασυμβεί ανάμεσα στο έργο να θελήσει το κοινό να εκδηλώσει με τέτοιο τρόπο αυτό που δέχτηκε.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ πως η ηθοποιός (μια πολύ καλή ηθοποιός) που παίζαμε μαζί δάκρυζε κάθε – μα κάθε – φορά μετά τον μονόλογό μου. Κάποια στιγμή ρώτησε τον σκηνοθέτη τι να κάνει που την παίρνουν τα κλάμματα πριν να βγει στην σκηνή και μετά πρέπει να βγει στην σκηνή και να μιλήσει, να μου απευθυνθεί...

Δεν θα ξεχάσω τα δακρυσμένα μάτια της κάθε φορά που γύριζα να την κοιτάξω.

Δεν θα ξεχάσω τα δακρυσμένα μάτια μου κάθε φορά που γύριζα να με κοιτάξω.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ πως πολύ καιρό αργότερα ο σκηνοθέτης μου εξομολογήθηκε πως είχε αγχωθεί επειδή αυτόν τον ρόλο τον είχα από την πρώτη κιόλας στιγμή και φοβόταν πως, επειδή έχουμε αρκετό καιρό προβών ακόμα , θα βαρεθώ και θα αρχίσω να τον αλλάζω...

Πολλά είναι αυτά που δεν θα ξεχάσω...
(Και άλλα πολλά που είμαι σίγουρη πως χάθηκαν μέσα στον χρόνο)...

Σε σχέση με τον δεύτερο ρόλο...

Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ανάσα του κοινού την πρώτη στιγμή που με έβλεπε στην σκηνή και, σχεδόν, δεν πίστευε ότι είμαι η ίδια ηθοποιός με πριν.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ το ότι υπήρξαν θεατές που δεν περίμεναν να δουν κάτι τέτοιο από εμένα. Ήμουν με τέτοιο τρόπο διαφορετική που ήταν έκπληξη, ακόμα και για όσους με είχαν δει να κάνω πολλά και διαφορετικά πάνω στην σκηνή.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ το ότι για αρκετούς θεατές αυτή η συγκεκριμένη σκηνή, στην οποία βρίσκονταν αυτός ο συγκεκριμένος ρόλος, ήταν η αγαπημένη τους σκηνή όλου του έργου.

Πολλά είναι αυτά που δεν θα ξεχάσω...
(Και άλλα πολλά που είμαι σίγουρη πως χάθηκαν μέσα στον χρόνο)...

Δεν θα ξεχάσω, όμως, με τίποτα, ποτέ μία στιγμή
που δεν ήταν στον έναν ρόλο
που δεν ήταν στον άλλον ρόλο
που δεν ήταν σε εμένα.

Ήταν σε ένα σημείο που δεν ήταν κανενός, μία στιγμή που δεν ανήκε σε κανέναν.

Ήταν εκείνο το σημείο της αλλαγής.
Ήταν εκείνο το σημείο της μεταμόρφωσης.

Στο οποίο συναντούσα το μεγαλείο της υποκριτικής.

Έβγαινα από την σκηνή σαν ένας ρόλος.
Έμπαινα στην σκηνή σαν ένας άλλος ρόλος.
Και ήταν αυτός ο χρόνος στο ενδιάμεσο. Όχι πάνω ή κάτω στην σκηνή. Αλλά πίσω από αυτήν, πάνω από αυτήν, πέρα από αυτήν. Άνθρωποι με βοηθούσαν να αλλάξω με την ταχύτητας της ταχύτητας και μέσα σε μία μόνο ανάσα έπρεπε να περάσω από τον έναν ζωντανό άνθρωπο στον άλλον... Έπρεπε να χωρέσω όλα αυτά που δεν χωράνε...

Μέσα σε λίγα μόνο δευτερόλεπτα...
Μέσα σε λίγα μόνο λεπτά...

Ω! Δεν είχα ιδέα πόσος ήταν ο χρόνος!

Έπρεπε από κάτι που ήμουν
Να γίνω κάτι άλλο
Και στο ενδιάμεσο δεν προλάβαινα να είμαι ούτε εγώ.

Υπήρχε ένα σημείο...
Που δεν ήμουν ούτε ο ένας ούτε ο άλλος ρόλος
Και που δεν υπήρχε χρόνος για να γίνω ούτε ο εαυτός μου.

Ένα άχρονο αιώνιο μαγικό σημείο.

Ένιωθα τόσο απέραντα ευτυχισμένη.

Κι ένιωθα πως για αυτήν και μόνο την στιγμή, για αυτήν και μόνο την απέραντη ευτυχία, αξίζει να γίνει ηθοποιός κανείς...

Για να ζήσει – έστω και για μια μόνο στιγμή – το ξαναγράφω γιατί έτσι ακριβώς το νιώθω – το μεγαλείο της υποκριτικής.

Και το πιο ωραίο είναι ότι αυτό αν το ζήσεις – ακόμα και μια μόνο φορά – δεν μπορεί να σου το στερήσει κανείς.

Το κουβαλάς μαζί σου.
Είναι εσύ.

Ακόμα κι αν δεν βρεθείς ξανά ποτέ στην σκηνή...
Ακόμα κι αν δεν ξαναασχοληθείς ποτέ με το θέατρο...

Ω! Φίλε μου! Το ξέρεις!
Κι εσύ κι εγώ!
Και όσοι έχουν φτάσει σε αυτό το σημείο!

Αυτό το σημείο
Είναι ολοκληρωτικά δικό σου...

Όπως ολοκληρωτικά δικοί σου
Είναι και οι άνθρωποι που ζωντάνεψες...

Είχα την τύχη...
Να ζωντανέψω αυτούς τους δύο ανθρώπους στην σκηνή και είχα και την τύχη να έχω ένα μαγικό πέρασμα γέφυρα ευτυχισμένη στιγμή από τον έναν στον άλλον...

Και χωρίς να μειώνω καθόλου
Τα μαγικά ευτυχισμένα σημεία που πέρασα με τους χαραχτήρες μου πάνω ή κάτω από την σκηνή

Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτό το μοναδικό σημείο
Μεταξύ Τέχνης και Ζωής.

Όπου ήμουν ταυτόχρονα εγώ και οι άλλοι δύο άνθρωποι ή όπου πολύ απλά ήμουν ο κανένας... (ο καθένας...)...


No comments:

Post a Comment