8/31/15

Δεν ήθελα...



Δεν ήθελα να λέω κάτι ίδιο. Και δεν εννοώ μόνο ίδιο με τους άλλους. Εννοώ ίδιο ακόμα και με τον εαυτό μου. Δεν ήθελα να γράφω κάτι ίδιο. Και δεν εννοώ μόνο ίδιο με τους άλλους. Εννοώ ίδιο ακόμα και με τον εαυτό μου. Δεν ήθελα να κάνω κάτι ίδιο. Δεν ήθελα να είμαι κάτι ίδιο. Δεν ήθελα να γίνω κάτι ίδιο. Έτσι απέφευγα τις ίδιες κινήσεις. Έτσι απέρριπτα τις ίδιες επιλογές. Μέτα σκέφτηκα πως δεν πειράζει. Δεν πειράζει να λες, να γράφεις, να κάνεις κάτι ίδιο. Αρκεί αυτό να σε εκφράζει. Και με το ίδιο δεν εννοώ την αντιγραφή (αυτήν την ένιωθα, έτσι κι αλλιώς, μακρυά από εμένα...), εννοώ την επανάληψη. Δεν ήθελα να επαναλαμβάνομαι. Έπειτα υπήρξαν πράγματα που ήθελα να τα επαναλαμβάνω. Δεν είναι κάθε επανάληψη αρνητική. Δεν είναι κάθε συνήθεια απαίδευτη. Υπάρχουν στοιχεία του εαυτού σου που γεννήθηκαν με πολύ κόπο και σε πολύ χρόνο. Κάποια στοιχεία που αξίζει να τα προσέξει κανείς. Και δεν εννοώ τους άλλους. Εννοώ εσένα. Εσύ αξίζει να τα προσέξεις. Εσύ αξίζει να τα φροντίσεις. Εξάλλου, ακόμα κι αν θέλεις να αποφύγεις την επανάληψη, επαναλαμβάνεσαι. Επαναλαμβάνεις το ότι αποφεύγεις την επανάληψη.

To θέμα δεν είναι το αν επαναλαμβάνεσαι ή αν δεν επαναλαμβάνεσαι. Το θέμα είναι τι επαναλαμβάνεις και γιατί το επαναλαμβάνεις. Αν είναι κάτι που σου αρέσει, κάτι που σε κάνει να αισθάνεσαι καλά, κάτι που δεν σου κάνει κακό, κάτι που είσαι σίγουρος πως δεν είναι εξάρτηση μα επανάληψη... δεν υπάρχει τίποτα το περίεργο στο να θέλεις να το επαναλάβεις... Και γιατί να μην το επαναλάβεις; Υπάρχουν λίγα πράγματα σε αυτήν την ζωή που μας κάνουν να αισθανόμαστε πραγματικά καλά... ελάχιστα... κρίμα είναι να τα αφήνουμε να πηγαίνουν χαμένα... Γιατί να μην πεις ξανά και ξανά και ξανά κάποια λέξη που σου αρέσει; Γιατί να μην γράψεις ξανά και ξανά και ξανά κάποια φράση που σε εκφράζει; Γιατί να μην κάνεις ξανά και ξανά και ξανά κάποια πράξη που σου δημιουργεί ωραία συναισθήματα ή κάποια σκέψη που σου δημιουργεί ωραίες εικόνες; Δεν είναι αρνητική κάθε επανάληψη, δεν είναι ακινησία κάθε στασιμότητα...

Αν σήμερα νιώθω αυτό που ένιωθα και χθες δεν σημαίνει απαραίτητα πως δεν εξελίσσομαι. Κι αν αύριο θα νιώθω αυτό που νιώθω και σήμερα δεν σημαίνει απαραίτητα πως δεν προχωράω. Μπορεί αυτά να είναι τα σταθερά μου σημεία... μέχρι κάποια από αυτά, ή ακόμα και όλα, να πάψουν να είναι σταθερά. Είμαι «ανοιχτή» στο να αλλάξω... αν υπάρχει κάτι που με πείθει πως αξίζει να αλλάξω προς μια κατεύθυνση... αλλά αν έχω βρει κάτι που το νιώθω «σωστό» δεν είναι ανάγκη να κυλήσω στο «λάθος» απλά και μόνο για να έχω την ψευδαίσθηση μιας αλλαγής. Αγαπάω τις αλλαγές όπως αγαπάω και τις σταθερές. Μπορώ και να αλλάξω και να μην αλλάξω. Σημασία έχει αν αλλάζω προς τα εκεί που θέλω να αλλάξω και αν δεν αλλάζω εκεί που δεν θέλω να αλλάξω. Πώς προστατεύω όσα θέλω να μείνουν ίδια και πώς μεταλλάσω όσα θέλω να μην μείνουν ίδια...

Δεν πειράζει να λέω κάτι ίδιο. Δεν πειράζει να λέω κάτι διαφορετικό.
Δεν πειράζει να γράφω κάτι ίδιο. Δεν πειράζει να γράφω κάτι διαφορετικό.
Δεν πειράζει να κάνω κάτι ίδιο. Δεν πειράζει να κάνω κάτι διαφορετικό.

Κάθε μέρα είναι ίδια και, ταυτόχρονα, είναι διαφορετική.
Κάθε άνθρωπος είναι ίδιος και, ταυτόχρονα, είναι διαφορετικός.

Ο ήλιος βγαίνει από την μεριά που βγαίνει.
Εμείς ξυπνάμε όπως ξυπνάμε.

Με αφήνω να είμαι ίδια. Μου επιτρέπω να είμαι διαφορετική.

Αρκεί, ό,τι κι αν είμαι, να με αφήνω και να μου επιτρέπω να γίνομαι εγώ...

Αρκεί το «ίδιο» ή το «μη ίδιο» να είναι βήματα του ίδιου δρόμου... Ενός δρόμου που αναζητάει, καταλήγει, ξαναναζητάει, ξανακαταλήγει... Ενός δρόμου που αλλάζει ή δεν αλλάζει ανάλογα με εμένα... και με πηγαίνει εκεί που οφείλω να φτάσω... Στο ό,τι καλύτερο. Το δικό μου «Ό,τι καλύτερο»...




8/29/15

Μια Ευτυχισμένη Στιγμή



Υπάρχουν Ευτυχισμένες Στιγμές πάνω στην Σκηνή.
Υπάρχουν Ευτυχισμένες Στιγμές κάτω από την Σκηνή.
Ευτυχισμένες Στιγμές στην Τέχνη.
Ευτυχισμένες Στιγμές στην Ζωή.

Υπάρχει, όμως, κι εκείνη η Στιγμή που δεν ανήκε ούτε εδώ ούτε εκεί...
Υπήρξε κάπου στο ενδιάμεσο...

Μεταξύ Τέχνης και Ζωής
Υπάρχει μια Συνεχόμενη Σκηνή...

-

Όταν διάβασα για πρώτη φορά εκείνο το έργο με τους τόσους διαφορετικούς ρόλους που θα παίζονταν από τους ίδιους όμως ηθοποιούς, ενθουσιάστηκα. Είναι απίστευτη πρόκληση για έναν ηθοποιό το να μεταμορφωθεί σε πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους μέσα σε ένα μόνο έργο. Μου άρεσε το έργο. Μου άρεσε το κείμενο. Μου άρεσαν οι διάφοροι ρόλοι... Υπήρξαν, όμως, δύο ρόλοι... που δεν μου άρεσαν απλά... Τους λάτρεψα... Τους ήθελα...

Και είναι επικίνδυνο σημείο το να επιθυμείς κάτι όταν δεν ξέρεις αν θα το έχεις, στην συγκεκριμένη περίπτωση, το να θέλεις κάποιον ρόλο όταν δεν ξέρεις αν θα σου τον δώσουν...

Αν μου έδιναν αυτούς τους δύο ρόλους θα ήμουν υπερβολικά ευχαριστημένη... Ήξερα, όμως, από την αρχή, πως θα ήταν πολύ δύσκολο να μου τους δώσουν... Και τους δύο;!... Σχεδόν αδύνατο...

Προσπαθούσα να με πείσω να μην απογοητευτώ ό,τι κι αν συμβεί στην διανομή των ρόλων... Να χαρώ την διαδικασία... Την ανάγνωση... Την ανάλυση των χαραχτήρων... Να αγαπήσω όλους τους ρόλους... Το ίδιο... Σχεδόν, το ίδιο...

Όμως δεν άλλαζε το γεγονός... ότι στην πρώτη πρώτη επαφή μου με το έργο... με συγκίνησαν ιδιαίτερα αυτοί οι δύο χαραχτήρες...

Ο ένας ήταν σκοτεινός, ακίνητος, θλιβερός.
Ο άλλος ήταν φωτεινός, κινούμενος, κωμικός.

Αυτό, φυσικά, ήταν μια γενική ατμόσφαιρα... γιατί δεν σήμαινε πως ο σκοτεινός χαραχτήρας δεν είχε φωτεινές πλευρές και πως ο φωτεινός χαραχτήρας δεν είχε σκοτεινές πλευρές...

Ήταν τόσο ολοκληρωμένοι... τόσο σύνθετοι... τόσο πολύπλοκοι...

Η χαρά του ηθοποιού... και η ικανοποίηση του δημιουργού... γεννιέται σε προσεγγίσεις τέτοιων ρόλων...

Τους επιθυμούσα πολύ...
Ήθελα να τους παίξω...
Ανεξάρτητα από το αν ήμουν ή δεν ήμουν σίγουρη για το αν θα μπορούσα να τους υποδυθώ...

Μα προσπαθούσα να συγκρατήσω τον ενθουσιασμό μου... γιατί το βασικότερο θέμα με αυτούς τους δύο ρόλους... ήταν... ότι ο ένας παιζόταν ακριβώς πίσω από τον άλλον... Από όλο το έργο οι δύο αυτές σκηνές αυτών των δύο ρόλων ήταν ακριβώς η μία πίσω από την άλλη, η μία δίπλα στην άλλη...

Αν μου δινόταν, λοιπόν, ο ένας χαραχτήρας γνώριζα πως ήταν πολύ δύσκολο, σχεδόν αποκλειόταν, να μου δοθεί και ο άλλος...

Από την δομή του έργου και μόνο ήταν σαν να έχει παρθεί η επιλογή, η απόφαση, πως δεν θα έχω την δυνατότητα να τους έχω και τους δύο...

Κάποιες φορές... έμπαινα σε «επικίνδυνα» μονοπάτια... προσπαθούσα να με βάλω να επιλέξω ανάμεσα στους δύο! Μα τι ανώφελη διαδικασία! Τι αφόρητη επιλογή! Έτσι κι αλλιώς, δεν είχε νόημα... Ήταν στον σκηνοθέτη και όχι σε εμένα το τι θα συμβεί στην συνέχεια...

Γνώριζα... πως είναι πιθανό... να μου δώσει τον έναν ρόλο... γιατί θεωρούσαν όλοι πως μου ταιριάζει... Με εξαίρεση, λοιπόν, την περίπτωση της ανατρεπτικής, αντικρουόμενης, διανομής, αυτός, ο ένας από τους δύο ρόλους, ήταν το πιθανότερο... δικός μου...

Και η αποδοχή αυτού του ρόλου θα σήμαινε απόρριψη του άλλου ρόλου...

Σαν για να πάρω κάτι που αγαπώ να πρέπει υποχρεωτικά να αποχωριστώ κάτι άλλο που αγαπώ.

Κι αν ακούγεται υπερβολική η λέξη «αγαπώ» δεν είναι καθόλου. Υπάρχουν ρόλοι που κυριολεκτικά αγάπησα, πάνω ή κάτω από την σκηνή, είτε δικοί μου είτε άλλων...

Κι αυτούς τους δύο τους αγάπησα πριν καν διαμορφωθούν πάνω στην σκηνή από όταν τους γνώρισα στο χαρτί ακόμα... Άπλαστους και Άμορφους...

Ο ρόλος που θεωρούσαν όλοι πως μου ταιριάζει ήταν ο «σκοτεινός» και ο ρόλος που το πιθανότερο δεν θα έπαιρνα-έπαιζα ο «φωτεινός».

Εγώ τους θεωρούσα και τους δύο μία εντελώς διαφορετική πρόκληση και μία εντελώς διαφορετική πρόσκληση.

Με προκαλούσαν να τους γνωρίσω.
Με προσκαλούσαν να τους υλοποιήσω.

Δεν υπήρχε το «μου ταιριάζει» και το «δεν μου ταιριάζει».
Υπήρχε το «παίζω».
Ή ακόμα κι αν υπήρχε στην αρχή μια κάποια άισθηση του ότι κάτι μπορεί και να μου ταιριάζει λίγο παραπάνω, εξαφανίστηκε στην πορεία.

Η αλήθεια είναι... πως δεν ξέρω αν είμαι ειλικρινής... δεν ξέρω... αν πρέπει να παραδεχτώ πως ακόμα κι εγώ γνωρίζω πως ο πρώτος χαραχτήρας «μου ταίριαζε» πιο πολύ... περισσότερο... Αλλά αυτό, όμως, δεν σήμαινε κάτι... δεν σήμαινε τίποτα... Αχ! Ήθελα τόσο, μα τόσο, πολύ και τον δεύτερο...

Και όταν θέλω κάτι πολύ, από τα πιο μικρά μέχρι τα πιο μεγάλα, με έχει κάνει η ζωή να αγχώνομαι και να φοβάμαι, σχεδόν ποτέ δεν το αποχτώ, σπάνια συμβαίνει...

Όμως, τι άδικο! Να προσπαθείς διαρκώς να συγκρατήσεις το πάθος και να περιορίσεις τον ενθουσιασμό!

Άρχισε, λοιπόν, να γίνεται η διανομή μετά από μήνες προβών... και πήρα τον πρώτο ρόλο... και ήμουν σίγουρη... πως αυτό σήμαινε... και έναν μικρό αποχαιρετισμό-αποχωρισμό σε σχέση με τον δεύτερο... Δεν με άφησε, φυσικά, αυτό να χάσω την χαρά μου... Θα έπαιζα έναν από τους δύο ρόλους μου... Αυτό ήταν ήδη υπέραρκετο...

Είχα πολλά πράγματα να δουλέψω, πολλά πράγματα να σκεφτώ... Ήταν ένας ρόλος γεμάτος... με συναίσθημα που ξεχείλιζε... και γνώριζα πως μπορώ να το κάνω χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν χρειάζεται να προσπαθήσω για αυτό... Ναι, ήταν ταιριαστός σε εμένα και έπρεπε να βρω τρόπο να συνδέσω, επιλέξω, ενώσω τα κομμάτια για να τον φέρω σαν έναν ζωντανό άνθρωπο πάνω στην σκηνή.

Ο δεύτερος ρόλος δεν είχε ακόμα δοθεί... και κάποια στιγμή έγινε μια συζήτηση στην οποία η άλλη κοπέλα της ομάδας δήλωσε πως δεν της αρέσει καθόλου αυτός ο ρόλος, ούτε αυτή η σκηνή... η οποία φαίνεται σαν να είναι σε εντελώς διαφορετικό ύφος από όλο το υπόλοιπο έργο... Μα πόσο υποκειμενικά είναι όλα! Εμένα ίσα ίσα! Αυτή η σκηνή μου είχε φανεί τόσο έξυπνη, τόσο υπέροχη, τόσο έξυπνα υπέροχη και τόσο υπέροχα έξυπνη! Μου είναι τόσο δύσκολο να βρω κάπου καλό χιούμορ που να με αγγίζει και να με κάνει να γελάω! Και αυτή η σκηνή είχε ένα μαύρο ευφυέστατο χιούμορ!

Δήλωσα, λοιπόν, κι εγώ... πως αυτή η σκηνή μου άρεσε πάρα πολύ και πως αυτός ο ρόλος ήταν από τους αγαπημένους μου...

Κι έτσι απλά... (εντάξει... όχι και τόσο απλά... λίγο πιο σύνθετα...)... βρέθηκα... από την μια στιγμή στην άλλη... με ένα όνειρο εκπληρωμένο... Μου δόθηκε και αυτός ο ρόλος...

Εδώ κι αν είχα πράγματα να δουλέψω! Εδώ κι αν είχα πράγματα να σκεφτώ! Ήταν κι αυτός ένας ρόλος γεμάτος... με ενέργεια που ξεχείλιζε... Και γνώριζα πως, ίσως, να μπορώ να το κάνω αρκεί και σε αυτήν την περίπτωση να προσπαθήσω για αυτό... Όχι, δεν μπορώ να πω πως δεν ήταν ταιριαστός σε εμένα απλά έπρεπε να βρω τρόπο να ανακαλύψω, επιλέξω, δημιουργήσω τα κομμάτια για να τον φέρω σαν έναν ζωντανό άνθρωπο πάνω στην σκηνή.

Τι απίστευτη ευκαιρία! Τι μοναδική δυνατότητα! Να έχω δύο δυνατούς ρόλους... και να είμαι εγώ που θα πρέπει να τους ζωντανέψω! Τους είχα αγαπήσει τόσο πολύ, το μόνο που έμενε ήταν να δούμε το αν θα με αγαπούσαν κι αυτοί... Αυτό θα ήταν αρκετό για να δημιουργηθεί ένα ιδιαίτερο αποτέλεσμα!

Ευγνωμοσύνη ένιωσα για αυτόν τον νέο σκηνοθέτη που ενώ δεν είχε εμπειρία... έκανε στοχευμένες επιλογές. Γιατί ήταν έξυπνο το να δώσει τον ρόλο σε κάποιον που τον θέλει και όχι σε κάποιον που δεν τον θέλει κι ας γνωρίζουμε και οι δύο πόσο δύσκολο θα ήταν αυτό στην πράξη... Κι ας είχε ρίσκο... Γιατί είχαμε να αντιμετωπίσουμε όχι μόνο το να δημιουργήσω αυτούς τους δύο χαραχτήρες αλλά και το πέρασμα από τον έναν χαραχτήρα στον άλλον...

Θα ήμουν άραγε ικανή; Τόσο γρήγορα; Να περάσω από την μία ατμόσφαιρα στην άλλη; Από την μία ήταν τα τεχνικά προβλήματα... πώς θα γινόταν άραγε η αλλαγή των ρούχων μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα; Από την άλλη ήταν τα ψυχολογικά θέματα... πώς θα γινόταν η μεταφορά από το βάρος του βάθους στην ελαφρότητα της επιφάνειας;

Αλλά δεν ήταν ακόμα αυτό το σημείο για να αγχωθώ για αυτά.

Τώρα είχα τους δύο μου ρόλους,
που έπρεπε να τους κάνω ανθρώπους.
Τώρα ήθελα...
Τώρα όφειλα...
Να δημιουργήσω...

Και δημιούργησα τους δύο μου ρόλους...

Ήταν διαφορετικοί...
Σωματικά, Φωνητικά, Ψυχολογικά, Εκφραστικά, Ρυθμικά...

Χωρίς να το καταλάβω,
Χωρίς να είμαι σίγουρη,
Τους έκανα δύο διαφορετικούς ανθρώπους...

Και τώρα έμενε να δούμε
τι θα συμβεί στις παραστάσεις...
Γιατί από τις πρόβες χωρίς κοινό
στις παραστάσεις με κοινό
η απόσταση μεγάλη... (είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι)...

Ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος αν θα λειτουργήσει, τι θα λειτουργήσει... Έχεις, φυσικά, προαισθήματα... γνωρίζεις όταν κάτι το νιώθεις ισχυρό... αλλά και πάλι είναι διαφορετικό όταν το φέρνεις στην σκηνή έχοντας πια απέναντί σου θεατές...

Και τι είναι αυτό που τελικά συνέβηκε;
Όταν είχαμε απέναντί μας τους θεατές;
Όταν ήρθαν οι παραστάσεις;

Μία μόνο λέξη.
(Και καμία άλλη λέξη δεν χρειάζεται).

Μαγεία.

Μα γεί α.

Μαγεία.

Με τον έναν ρόλο οι θεατές έκλαιγαν.
Με τον άλλον ρόλο οι θεατές γέλαγαν.
Και με τους δύο ρόλους οι θεατές ένιωθαν.

Τι άλλο να ζητήσει κανείς;

Πέρα από το να κάνει τους θεατές να νιώθουν;

Πέρα από το να επικοινωνεί – να καταφέρνει να επικοινωνήσει – τις λέξεις, τις έννοιες, τις σκέψεις, τα συναισθήματα;

Φυσικά, κι όμως... υπάρχουν κι άλλα να ζητήσει... Γιατί δεν είναι μόνο τα προς τους θεατές είναι και τα προς τον εαυτό σου...

Αυτό που υπάρχει πέρα...

Αυτό που σου συμβαίνει.
Και όχι αυτό που τους συμβαίνει.
(Αν και συνδέονται στενά αυτά τα δύο).

Μία μόνο λέξη.
(Και δεν χρειάζεται λέξη άλλη καμία.)

Μαγεία.

Μα γεί α.

Μαγεία.

Δεν έχω λόγια ούτε και τρόπο να το μεταδώσω.

Δεν θα περιγράψω το πώς βίωσα τους ρόλους όπως δεν περιέγραψα και το πώς τους προσέγγισα.

Σε ένα άλλο σημείο θέλω να φτάσω.
Κάτι άλλο έχω ανάγκη να μοιραστώ.

Ας γράψω πρώτα μερικές στιγμές απλά για να μεταφέρω, αν γίνεται, λίγη από την συνολική ατμόσφαιρα...

Σε σχέση με τον πρώτο ρόλο...

Δεν θα ξεχάσω ποτέ πως (σε μια παράσταση στην οποία ανάμεσα στις σκηνές δεν χειροκροτούσε το κοινό και ήταν έτσι το έργο φτιαγμένο που ούτε κι εμείς περιμέναμε χειροκροτήματα κατά την διάρκεια της παράστασης) οι θεατές ξέσπασαν σε χειροκροτήματα μετά από αυτήν την συγκεκριμένη σκηνή, αυτού του συγκεκριμένου ρόλου. Δεν μου είχε ξανασυμβεί ανάμεσα στο έργο να θελήσει το κοινό να εκδηλώσει με τέτοιο τρόπο αυτό που δέχτηκε.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ πως η ηθοποιός (μια πολύ καλή ηθοποιός) που παίζαμε μαζί δάκρυζε κάθε – μα κάθε – φορά μετά τον μονόλογό μου. Κάποια στιγμή ρώτησε τον σκηνοθέτη τι να κάνει που την παίρνουν τα κλάμματα πριν να βγει στην σκηνή και μετά πρέπει να βγει στην σκηνή και να μιλήσει, να μου απευθυνθεί...

Δεν θα ξεχάσω τα δακρυσμένα μάτια της κάθε φορά που γύριζα να την κοιτάξω.

Δεν θα ξεχάσω τα δακρυσμένα μάτια μου κάθε φορά που γύριζα να με κοιτάξω.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ πως πολύ καιρό αργότερα ο σκηνοθέτης μου εξομολογήθηκε πως είχε αγχωθεί επειδή αυτόν τον ρόλο τον είχα από την πρώτη κιόλας στιγμή και φοβόταν πως, επειδή έχουμε αρκετό καιρό προβών ακόμα , θα βαρεθώ και θα αρχίσω να τον αλλάζω...

Πολλά είναι αυτά που δεν θα ξεχάσω...
(Και άλλα πολλά που είμαι σίγουρη πως χάθηκαν μέσα στον χρόνο)...

Σε σχέση με τον δεύτερο ρόλο...

Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ανάσα του κοινού την πρώτη στιγμή που με έβλεπε στην σκηνή και, σχεδόν, δεν πίστευε ότι είμαι η ίδια ηθοποιός με πριν.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ το ότι υπήρξαν θεατές που δεν περίμεναν να δουν κάτι τέτοιο από εμένα. Ήμουν με τέτοιο τρόπο διαφορετική που ήταν έκπληξη, ακόμα και για όσους με είχαν δει να κάνω πολλά και διαφορετικά πάνω στην σκηνή.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ το ότι για αρκετούς θεατές αυτή η συγκεκριμένη σκηνή, στην οποία βρίσκονταν αυτός ο συγκεκριμένος ρόλος, ήταν η αγαπημένη τους σκηνή όλου του έργου.

Πολλά είναι αυτά που δεν θα ξεχάσω...
(Και άλλα πολλά που είμαι σίγουρη πως χάθηκαν μέσα στον χρόνο)...

Δεν θα ξεχάσω, όμως, με τίποτα, ποτέ μία στιγμή
που δεν ήταν στον έναν ρόλο
που δεν ήταν στον άλλον ρόλο
που δεν ήταν σε εμένα.

Ήταν σε ένα σημείο που δεν ήταν κανενός, μία στιγμή που δεν ανήκε σε κανέναν.

Ήταν εκείνο το σημείο της αλλαγής.
Ήταν εκείνο το σημείο της μεταμόρφωσης.

Στο οποίο συναντούσα το μεγαλείο της υποκριτικής.

Έβγαινα από την σκηνή σαν ένας ρόλος.
Έμπαινα στην σκηνή σαν ένας άλλος ρόλος.
Και ήταν αυτός ο χρόνος στο ενδιάμεσο. Όχι πάνω ή κάτω στην σκηνή. Αλλά πίσω από αυτήν, πάνω από αυτήν, πέρα από αυτήν. Άνθρωποι με βοηθούσαν να αλλάξω με την ταχύτητας της ταχύτητας και μέσα σε μία μόνο ανάσα έπρεπε να περάσω από τον έναν ζωντανό άνθρωπο στον άλλον... Έπρεπε να χωρέσω όλα αυτά που δεν χωράνε...

Μέσα σε λίγα μόνο δευτερόλεπτα...
Μέσα σε λίγα μόνο λεπτά...

Ω! Δεν είχα ιδέα πόσος ήταν ο χρόνος!

Έπρεπε από κάτι που ήμουν
Να γίνω κάτι άλλο
Και στο ενδιάμεσο δεν προλάβαινα να είμαι ούτε εγώ.

Υπήρχε ένα σημείο...
Που δεν ήμουν ούτε ο ένας ούτε ο άλλος ρόλος
Και που δεν υπήρχε χρόνος για να γίνω ούτε ο εαυτός μου.

Ένα άχρονο αιώνιο μαγικό σημείο.

Ένιωθα τόσο απέραντα ευτυχισμένη.

Κι ένιωθα πως για αυτήν και μόνο την στιγμή, για αυτήν και μόνο την απέραντη ευτυχία, αξίζει να γίνει ηθοποιός κανείς...

Για να ζήσει – έστω και για μια μόνο στιγμή – το ξαναγράφω γιατί έτσι ακριβώς το νιώθω – το μεγαλείο της υποκριτικής.

Και το πιο ωραίο είναι ότι αυτό αν το ζήσεις – ακόμα και μια μόνο φορά – δεν μπορεί να σου το στερήσει κανείς.

Το κουβαλάς μαζί σου.
Είναι εσύ.

Ακόμα κι αν δεν βρεθείς ξανά ποτέ στην σκηνή...
Ακόμα κι αν δεν ξαναασχοληθείς ποτέ με το θέατρο...

Ω! Φίλε μου! Το ξέρεις!
Κι εσύ κι εγώ!
Και όσοι έχουν φτάσει σε αυτό το σημείο!

Αυτό το σημείο
Είναι ολοκληρωτικά δικό σου...

Όπως ολοκληρωτικά δικοί σου
Είναι και οι άνθρωποι που ζωντάνεψες...

Είχα την τύχη...
Να ζωντανέψω αυτούς τους δύο ανθρώπους στην σκηνή και είχα και την τύχη να έχω ένα μαγικό πέρασμα γέφυρα ευτυχισμένη στιγμή από τον έναν στον άλλον...

Και χωρίς να μειώνω καθόλου
Τα μαγικά ευτυχισμένα σημεία που πέρασα με τους χαραχτήρες μου πάνω ή κάτω από την σκηνή

Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτό το μοναδικό σημείο
Μεταξύ Τέχνης και Ζωής.

Όπου ήμουν ταυτόχρονα εγώ και οι άλλοι δύο άνθρωποι ή όπου πολύ απλά ήμουν ο κανένας... (ο καθένας...)...


8/25/15

Ευτυχία



Ευτυχισμένες στιγμές. Πόσο δύσκολο να τις σκεφτεί κανείς. Πόσο ακόμα πιο δύσκολο να τις ζήσει. Πόσο ακόμα πιο δύσκολο από το δύσκολο να τις ανακαλέσει, να τις αναβιώσει. Πότε ήσουν ευτυχισμένος; Πραγματικά ευτυχισμένος. Θυμάσαι, έστω και μία (ελπίζω περισσότερες από μία) στιγμή (στιγμές) που να ένιωσες ευτυχία; Πότε ήταν; Με ποιον ήταν; Πώς ήταν; Για πόσο κράτησε; Για πόσο άντεξε; Για πόσο έμεινε; Γιατί σταμάτησε (αν σταμάτησε); Πώς ήσουν όταν ένιωθες (αν ένιωθες) ευτυχία; Πόσες ευτυχισμένες στιγμές μπορείς να μετρήσεις; Πόσες ευτυχισμένες στιγμές μπορείς να κρατήσεις; Μπορείς να μιλήσεις για αυτές; Μιλάς με χαμόγελο ή με θλίψη; Μπορείς να τις μοιραστείς; Θέλεις να τις μοιραστείς; Πώς νιώθεις όταν τις μοιράζεσαι (αν τις μοιράζεσαι) με άλλους; Θεωρείς ότι η ευτυχία είναι κάτι το άπιαστο ή κάτι το πιαστό; Κάτι ανύπαρκτο ή κάτι υπαρκτό; Κάτι που ονειρεύεσαι ή κάτι που στοχεύεις; Θυμάσαι να κυνηγάς την ευτυχία και να μην την φτάνεις ποτέ; Θυμάσαι να σταματάς να την κυνηγάς και να μην σε φτάνει εκείνη ποτέ; Θυμάσαι συζητήσεις για την ευτυχία; Τι πίστευες για την ευτυχία όταν ήσουν παιδί; Τι πίστευες όταν ήσουν έφηβος; Και τι αργότερα... όταν (υποτίθεται πως) έγινες ένας ενήλικος; Άλλαξε η σχέση σου με την ευτυχία; Θεωρείς πως οι άνθρωποι δημιουργούν την ευτυχία; Θεωρείς πως η ευτυχία δημιουργεί τους ανθρώπους; Θεωρείς πως οι άνθρωποι προκαλούν την ευτυχία; Θεωρείς πως η ευτυχία προκαλεί τους ανθρώπους; Τι χρώμα έχει η ευτυχία για εσένα; Τι άρωμα; Τι γεύση; Έχει πρόσωπο; Έχει μορφή; Είναι κάτι γενικό ή κάτι ειδικό; Κάτι απλό ή κάτι σύνθετο; Γνωρίζεις τι σημαίνει για εσένα ευτυχία; Θα μπορούσες να την περιγράψεις... με λεπτομέρειες; Είναι εικόνα; Ή είναι λέξη; Είναι συναίθημα; Ή είναι σκέψη; Μπορείς να την ζωγραφίσεις; Μπορείς να μου την δείξεις; Είναι η ευτυχία ίδια για όλους τους ανθρώπους ή για κάθε έναν διαφορετική; Είναι ένα ωραίο κάπου η ευτυχία ή μήπως είναι ένα όμορφο τίποτα; Είναι παντού ή δεν είναι πουθενά; Είναι μέσα σε εσένα ή έξω από εσένα; Μήπως και τα δύο; Είναι μια συγκεκριμένη ή μια αφηρημένη έννοια; Μπορείς να βρεις την ευτυχία στις μικρές στιγμές ή την συναντάς, ίσως, μόνο στις μεγάλες; Πώς γράφεται η ευτυχία; Πού τονίζεται; Μέσα σε τι φράσεις ταιριάζει; Πόσες φορές έχεις γράψει την λέξη ευτυχία; Πού την έγραψες; Σε ένα τετράδιο ή σε έναν τοίχο; Πού την συνάντησες; Σε ένα βιβλίο ή σε έναν άνθρωπο; Καταλαβαίνεις ποιος άνθρωπος είναι ευτυχισμένος και ποιος όχι; Αναγνωρίζεις την ευτυχία των άλλων; Αναγνωρίζεις την ευτυχία του εαυτού σου; Την αγαπάς την ευτυχία; Ή την καταπολεμάς; Την φροντίζεις; Ή την ελπίζεις; Πόσο καιρό έχεις να μιλήσεις για την ευτυχία; Πότε ήταν η τελευταία φορά που άκουσες κάποιον να μιλάει για την ευτυχία; Θεωρείς πως κάποτε μιλούσαν οι άνθρωποι περισσότερο για εκείνη ή μήπως λιγότερο; Είναι διαχρονική η ευτυχία ή όχι; Είναι αιώνια ή όχι; Είναι αθάνατη ή όχι; Νιώθεις την επιθυμία της ευτυχίας; Νιώθεις την ανάγκη της ευτυχίας; Νιώθεις την ηρεμία της ευτυχίας; Νιώθεις την ταραχή της ευτυχίας; Νιώθεις την ευτυχία της ευτυχίας; Πόση ενέργεια έχει η ευτυχία; Ποσή ποσότητα; Πόση ποιότητα; Πόση ενεργητικότητα έχει η ευτυχία; Πόση ικανότητα έχει η ευτυχία; Πόσα κομμάτια δικά σου είναι ευτυχισμένα και πόσα κομμάτια της ευτυχίας είναι δικά σου; Είναι η ευτυχία κάθε τι χωριστά ή μήπως είναι όλα μαζί; Τι σημαίνει ευτυχία; Όχι για τους άλλους. Για εσένα...

Ποια είναι η δική σου ευτυχία;


8/24/15

Τα ίδια...



Ήταν τότε... που μπορούσα να σε ακούω... να μου λες τα ίδια και τα ίδια... κι εγώ να μην κουράζομαι... να μην βαριέμαι... Το αντίθετο... Ήταν σαν να σε άκουγα κάθε φορά για πρώτη φορά... Πώς γινόταν; Οι ίδιες λέξεις να δημιουργούν διαφορετικά συναισθήματα; Να μου φέρνεις σκέψεις ατελείωτες, ασταμάτητες, ανέγγιχτες... Να με κάνεις να νιώθω... πώς να το περιγράψω;... πώς να σε περιγράψω;... Να με κάνεις να νιώθω... σαν να κυλάω μέσα σε εσένα... Να ρέω... Μου έφερνες δάκρυα στα μάτια... ή με έκανες να χαμογελάω... Κι όμως... δεν άλλαζε κάτι σε εσένα... αλλά άλλαζε σε εμένα... Με σκοτείνιαζες... Έτσι απλά... Από την μια στιγμή στην άλλη... Είχες την ικανότητα να μου το κάνεις αυτό... Κι αυτό διαρκούσε από την πρώτη μέχρι την τελευταία λέξη σου... Μέχρι την επόμενη φορά... Που πάλι θα μου ξαναπείς τα ίδια... τα ίδια... τα ίδια... Πόση επανάληψη! Πόσος πόνος! Πόση πικρή μελαγχολία! Πόσο βαθιά θλίψη! Ο χρόνος χανόταν μαζί με εμένα μέσα σε εσένα... Μέρες έφευγαν... Στιγμές έσβηναν από τον χάρτη της ζωής μου... Και δεν με ενδιέφερε... Μου αρκούσε... Αυτό το να σε ακούω... Εσένα... Μόνο εσένα... Γιατί με γέμιζες με αυτό που ο κόσμος δεν μπορούσε να με γεμίσει... Τελειότητα... Γιατί αν κάτι σίγουρα είχες... Ήταν αυτό... Ούτε ένα σημείο σου δεν θα μπορούσα, δεν θα τολμούσα να σου αλλάξω... Ήσουν... η ίδια η τελειότητα... Σπάνια την συναντάει κανείς... Για αυτό είναι και δύσκολο να την αποχωριστεί... Δεν θα ξεχάσω ποτέ το πώς έτρεχε το μυαλό μου, την ταχύτητα των σκέψεών μου... Δεν θα ξεχάσω ποτέ το πώς ένιωθε το σώμα μου, το βάθος των συναισθημάτων μου... Ήσουν η λύση μου σε σχέση με τον έξω κόσμο... Ήσουν ο μέσα κόσμος μου... Ισχυρός... Εύθραυστος... Κόσμος... Απλά υπήρχες έξω από εμένα... αλλά αυτό ήταν μια μικρή, μικρούτσικη, λεπτομέρεια... άνετα θα μπορούσες να εκφράζεις όλη την εσωτερική μου έκρηξη... Πόσο εγώ ήσουν! ...

Και να σκεφτεί κανείς πως ήσουν μόνο ένα τραγούδι...

και ένα τραγούδι είσαι ακόμα...

Μα εγώ σταμάτησα να σε ακούω... Γιατί ξέρω ακριβώς τι μου προκαλείς... και ούτε τώρα δεν είμαι αρκετά δυνατή... Κι αν καμιά φορά τολμήσω να σε ξανακούσω... αμέσως νιώθω ένα σφίξιμο στην καρδιά.... και καταλαβαίνω... πως πρέπει να σε αφήσω πάλι για καιρό... ίσως και για πάντα...

Όπως σήμερα... που μετά από πολύ καιρό... σε άκουσα να μου λες... Τα ίδια... ξανά... για μια ακόμα φορά... και... μαζί με ένα αχνό χαμόγελο... δάκρυα ήρθαν στα μάτια μου... Σε άκουσα από την αρχή μέχρι το τέλος... και σε σταμάτησα...

Ακόμα σε θεωρώ ένα τέλειο τραγούδι...

Αλλά εγώ δεν είμαι τέλεια για να σε αντέξω...


8/20/15

Η Σιωπή.



Η Σιωπή.

Δεν την ακούς μα σε ακούει.
Δεν της μιλάς μα σου μιλάει.

Κι ενώ εκείνη δεν χάνεται μέσα σε εσένα, εσύ χάνεσαι μέσα σε αυτήν.

Δεν την πονάς μα σε πονάει.
Δεν της γελάς μα σου γελάει.

Κι ενώ εκείνη δεν αναστατώνεται μέσα σε εσένα, εσύ αναστατώνεσαι μέσα σε αυτήν.

Η Σιωπή.

Δεν σε φοβάται μα την φοβάσαι.
Δεν την λυπάσαι μα σε λυπάται.

Κι ενώ εκείνη δεν χορεύει μέσα σε εσένα, εσύ χορεύεις μέσα σε αυτήν.

Δεν σε εκπνέει μα την εκπνέεις.
Δεν την εμπνέεις μα σε εμπνέει.

Κι ενώ εκείνη δεν οδεύει μέσα σε εσένα, εσύ οδεύεις μέσα σε αυτήν.

Η Σιωπή.

Χωρίς να πέφτει, μπορεί να πέσει.
Χωρίς να σπάει μπορεί να σπάσει.
Χωρίς να υπάρχει μπορεί να υπάρξει.

Χωρίς να πουλιέται μπορεί να αξίζει.
Χωρίς να αγοράζεται μπορεί να ζητηθεί.
Χωρίς να δωρίζεται μπορεί να δοθεί.

Η Σιωπή.

Χωρίς να είναι άνθρωπος γίνεται ανθρώπινη.
Χωρίς να έχει ζωή είναι ζωντανή.

Χωρίς να είναι μαζί σου, είναι μαζί σου.
Μπορεί να γίνει συντροφιά.

Χωρίς να είναι μακρυά σου, είναι μακρυά σου.
Μπορεί να γίνει μοναξιά.

Η Σιωπή.

Είναι όσα σκέφτεσαι, όσα νιώθεις, όσα κάνεις, όσα δεν λες...
Είναι όσα ήσουν, όσα είσαι, όσα θα είσαι και όσα θα θες...

Δεν είναι Εκείνη. Είστε Μαζί.

Δεν είναι Αυτή. Είσαι Εσύ.


8/17/15

Στα περιεχόμενα;



Άνοιξα ένα σχολικό, παλιό, βιβλίο.
Κάτι ήθελα να δω, κάτι ήθελα να βρω.
Κάτι άλλο είδα, κάτι άλλο βρήκα.

Δίπλα στους Τίτλους των Κεφαλαίων...

Στα περιεχόμενα δύο λέξεις γραμμένες... από εμένα.

Όχι. Όχι. Όχι. Ναι. Ναι. Ναι. Όχι. Ναι. Ναι. Όχι.

Ναι και Όχι.
Όχι και Ναι.

Θυμήθηκα όλη αυτήν την διαδικασία, στο τέλος του χρόνου, πριν τις εξετάσεις... Τι είναι και τι δεν είναι μέσα στην ύλη;... Σε τι θα εξεταστούμε! (Ευχόμασταν σε πολλά «Όχι.» και σε λίγα «Ναι.».) .

Και ήρθε στο μυαλό μου σε τρεις φράσεις η «λογική» του σχολείου.

«Την εισαγωγή να την προσπερνάμε. Στο κυρίως θέμα να μην δίνουμε σημασία. Και στο τέλος να μην φτάνουμε ποτέ.»...

Πόσο χωρίς λογική είναι αυτή η λογική;

Στην συνέχεια ανακαλύπτουμε στην ζωή πως η εισαγωγή είναι η βασή, το κυρίως θέμα είναι η ουσία και το τέλος μπορεί να μην το φτάνεις πάντα αλλά δεν σημαίνει ότι επιβάλλεται να μην το φτάνεις ποτέ.

(Δεν μιλάω για το τέλος τέλος, μιλάω για εκείνο το τέλος που μπορεί να υπάρχει σε κάθε τι... )...

Αν είσαι πρόχειρος στην βάση, αφήνεις κενά στην ουσία, και μένουν πιο εύκολα ανολοκλήρωτα τα πράγματα, ετοιμόρροπα τα σχέδια, απλησίαστες οι κορυφές... Άγαρμπες οι διαδρομές και άτσαλα τα ταξίδια...

Επίσης, στην ζωή δεν υπάρχει εντός και εκτός ύλης. Όλα εντός είναι, ακόμα κι αυτά που θέλεις να αφήσεις εκτός. Άλλα έχουν περισσότερο βάρος κι άλλα λιγότερο. Αλλά όλα είναι μέσα. Και δεν υπάρχουν sos θέματα που αν τα μάθεις θα περάσεις. Η ζωή δεν λειτουργεί με sos θέματα. Η ίδια η ζωή είναι sos. Ολόκληρη. Μισή ζωή δεν είναι ζωή. Και δίπλα από τα κεφάλαια της ζωής... δεν γράφουμε «Ναι.» και «Όχι.» ή «Όχι.» και «Ναι.». Ίσως σημειώνεται από μόνο του το «Ίσως». Γιατί όλα είναι πιθανές πιθανότες και δυνατές δυνατότητες ή δυνατές πιθανότητες και πιθανές δυνατότητες. Ίσως. Ίσως. Ίσως. Κι ακόμα κι αν οι αποφάσεις μας είναι «Ναι και Όχι.» ή «Όχι και Ναι.»... η ζωή μας στο σύνολό της είναι ένα τεράστιο «Ίσως.».

Στα περιεχόμενα μία μόνο λέξη γραμμένη... και αυτή όχι από εμάς... από την ίδια την ζωή.

ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ.


8/16/15

Όνειρα Όνειρο Όνειρα...



(Aς γράψω και ένα τέταρτο... )


Όνειρα Όνειρο Όνειρα...


Αυτήν την φορά, είδα νεράιδες στον ύπνο μου... Όμορφες κοπελίτσες με υπέροχα φτερά... Τις κυνηγούσαν... Νόμιζω όχι άλλα περίεργα πλάσματα... αλλά επικίνδυνοι άνθρωποι... που ήταν πάνω σε ιπτάμενα οχήματα... Δεν τις έβλεπαν γιατί ήταν αόρατες... Εκείνες πετούσαν... άλλοτε πιο ψηλά, άλλοτε πιο χαμηλά... Σε διάφορα μέρη... Το τοπίο άλλαζε... άλλοτε πιο φυσικό, άλλοτε πιο τεχνολογικό... Από δέντρα σε ταράτσες... από χρώματα σε γκρι...

Όμως, παρόλο που ήταν αόρατες... φαινόταν η σκιά τους στο έδαφος... Μια μικρή νεραϊδούλα πετούσε πάνω από ένα στενό ποταμάκι... και η σκιά της φαινόταν... στο έδαφος δίπλα από το ποταμάκι... Αυτοί που τις κυνηγούσαν... Την είδαν... Κατάλαβαν την θέση της από την θέση της σκιάς της... και έτσι πήγαν προς το μέρος της... Μια άλλη, όμως, νεράϊδα... το είδε αυτό... Έτρεξε κι εκείνη προς το μέρος της νεραϊδούλας που ήταν έτοιμη να πιαστεί και που πήγαινε πετώντας απεγνωσμένα πάνω-κάτω... Δεν έπρεπε με τίποτα, για κανένα λόγο, να πιαστεί η συγκεκριμένη νεραϊδούλα... Έτσι η άλλη νεράϊδα... μικρούλα κι αόρατη κι αυτή... πέταξε με ταχύτητα επάνω στην μικρή νεραίδουλα... την έσπρωξε με δύναμη προς τα κάτω... και την έβαλε μέσα στο νερό... πηγαίνοντας εκείνη από πάνω... και αφήνοντας τους κυνηγούς να την πιάσουν, ξεγελώντας τους για λίγο πως έπιασαν δήθεν την νεράϊδούλα που έπρεπε οπωσδήποτε να πιαστεί... σώζοντας την αφού εκείνη θα έβγαινε αμέσως μετά από το νερό... προσφέροντας η ίδια τον εαυτό της... Την τράβηξαν, με ένα μεγάλο σκοινί, με φόρα μακρυά... Την πήραν μαζί τους τα ιπτάμενα οχήματα... στον αέρα... Χωρίς να γνωρίζουμε... ποια θα είναι η συνέχεια... Τι θα συμβεί μετά... είτε στην νεραϊδούλα που πήραν οι άνθρωποι... είτε στην νεραϊδούλα που δεν πήραν οι άνθρωποι... είτε σε όλες τις υπόλοιπες νεράϊδες... που πετούσαν προς όλες τις κατευθύνσεις... για να γλιτώσουν... από τι; Φαντάζομαι... από έναν ανθρώπινο κόσμο...



8/15/15

Με αφορμή την αφορμή...



(Και σε συνέχεια με τα προηγούμενα... Υπήρχαν και άλλες ανολοκλήρωτες σκόρπιες σκέψεις... Κάτω από το χθεσινό κείμενο... Προσπάθησα να τις μαζέψω και να τις οργανώσω λιγάκι... Και αυτό είναι το αποτέλεσμα... Είναι, ίσως, κι αυτό, ανολοκλήρωτο, είναι, ίσως, κι αυτό, αδύναμο... αλλά δεν πειράζει... Έτσι κι αλλιώς... όλα αυτά είναι αφορμές για σκέψεις... αφορμές για τωρινούς πειρασμούς και πειραματισμούς για μελλοντικές δράσεις και δημιουργίες... )


Με αφορμή την αφορμή...


Σε σχέση με τους θεατές... (και το πώς μιλάνε μετά την παράσταση)...

Το βασικότερο μου θέμα... δεν είναι το αν αρέσει ή δεν αρέσει κάτι σε κάποιον... είναι το αν

α) έχει καταλάβει αν του αρέσει ή δεν του αρέσει (γιατί έχουν μπερδευτεί πια και οι θεατές και τους είναι δύσκολο να ξεχωρίσουν αν κάτι τους αρέσει ή όχι. ).

β) πραγματικά λέει ότι του αρέσει ενώ του αρέσει ή λέει ότι δεν του αρέσει ενώ δεν του αρέσει, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ από το τι λένε οι άλλοι γύρω του, (γιατί έχουν αγχωθεί πια και οι θεατές και τους είναι δύσκολο να εκφράσουν αυτό που τους αρέσει ή όχι. ).

γ) μιλάει στον καλλιτέχνη και ακούει τον καλλιτέχνη με πραγματικό ενδιαφέρον (έχει αφαιρέσει, όσο γίνεται, τα όποια δικά του θέματα, αν υπάρχουν.). Στόχος δεν είναι η κριτική αλλά η επικοινωνία (γιατί έχουν πιεστεί πια και οι θεατές και τους είναι δύσκολο να επικοινωνήσουν. ).

δ) εκφράζει την άποψή του με τέτοιο τρόπο ώστε να μην προσβάλλει κανέναν. Στόχος δεν είναι ο χλευασμός αλλά ο σεβασμός (γιατί έχουν στριμωχτεί πια και οι θεατές και τους είναι δύσκολο να σεβαστούν. ).

Θα μπορούσα να γράψω κι άλλα, αλλά ας σταματήσω εδώ.

Ωραία... Τώρα αντί για θεατές ας γράψουμε άνθρωποι... και βλέπουμε ότι τα ίδια θέματα που έχουμε στην επικοινωνία θεατή-ηθοποιού έχουμε και στην επικοινωνία ανθρώπου προς άνθρωπο.

Προσωπικά, πιστεύω πως θα χρειαζόταν μια σχολή εκπαίδευσης θεατών (και, φυσικά, θεωρώ ότι θα χρειαζόταν και μία καλή σχολή εκπαίδευσης ηθοποιών... απλά τώρα νιώθω την ανάγκη να μιλήσω για το ότι νιώθω πως απουσιάζει και η εκπαίδευση των θεατών. Οι θεατές εκεί θα μάθαιναν από τα πιο απλά, τα πιο βασικά, όπως το ότι δεν είναι δυνατόν να τρως πατατάκια την ώρα μιας παράστασης ή να χτυπάει το κινητό σου, μέχρι τα πιο σύνθετα, τα πιο βαθιά, όπως το πώς να βλέπεις ή να βιώνεις μια παράσταση...

Αυτό που θα μάθαιναν εκεί δεν θα ήταν το να τους αρέσουν όλες οι παραστάσεις. Δεν θα ήταν το να μην τους αρέσουν όλες οι παραστάσεις. Δεν θα μάθαιναν πως υπάρχουν συγκεκριμένες παραστάσεις που πρέπει να τους αρέσουν και συγκεκριμένες παραστάσεις που πρέπει να μην τους αρέσουν. Θα ήταν το να κοιτάζουν και το να νιώθουν με τον δικό τους μοναδικό τρόπο... ύστερα το να μπορέσουν να αρχίσουν να εκφράζουν αυτό που είδαν ή που ένιωσαν... ύστερα το να συζητάνε εποικοδομητικά και ουσιαστικά πάνω στις διάφορες δημιουργίες... και μεταξύ τους και με τους καλλιτέχνες...

Εγώ κι αν είμαι από τους ανθρώπους που θα πουν πως νιώθουν πως αρκετοί καλλιτέχνες δεν σέβονται τους θεατές τους. Όμως είμαι και από τους ανθρώπους που θα πουν πως νιώθουν πως και αρκετοί θεατές δεν σέβονται τους καλλιτέχνες τους. Είναι μια αμφίδρομη σχέση και ωραία θα ήταν να αρχίσει να αλλάζει αυτή η σχέση και από τις δύο πλευρές...

Χρειάζεται μια σχολή εκπαίδευσης Ανθρώπων. Κανονικά λέγεται σχολείο, φαντάζομαι... Αλλά, αλήθεια, ο λόγος που απουσιάζουν οι Άνθρωποι είναι γιατί ποτέ δεν μας έμαθαν να είμαστε Άνθρωποι. Δεν θυμάμαι να μας δίδαξαν τον σεβασμό, την ανθρωπιά, την ευγένεια, την αλήθεια, την αγάπη. Και το πιο φοβερό είναι ότι όλα αυτά διδάσκονται... Όσο πιο νωρίς τα διδάξεις και τα διδαχτείς τόσο πιο καλά. Όσο πιο αργά τόσο πιο δύσκολα.

Πολλές φορές, ρίχνω την ευθύνη στους καλλιτέχνες. Πάρα πολλές. Και σίγουρα έχουν διαφορετικού τύπου ευθύνη από τους θεατές. Γιατί βρίσκονται σε πιο ισχυρή θέση όταν δημιουργούν. Και έχει άλλη βαρύτητα η θέση τους. Έχουν μια θέση «εξουσίας» και για αυτό χαίρομαι όταν συναντάω καλλιτέχνες που δεν «εκμεταλλεύονται», κατά του θεατή, αυτή τους την θέση. Αλλά ένιωσα την ανάγκη, να μιλήσω για λίγο και για την ευθύνη των θεατών. Διαφωνώ όταν ακούω καλλιτέχνες να λένε πως αυτά θέλει το κοινό κι αυτά του δίνουν. Το υποστήριζα παλιά, το υποστηρίζω και τώρα. Δεν θέλει αυτά το κοινό. Απλά το κοινό δέχεται ό,τι του προσφέρουν. Είναι καιρός να αλλάξει κι αυτό. Όχι με το να αρχίσει να γιουχάρει. Αλλά με το να αρχίσει να έχει άποψη. Όχι με το να αρχίσει να χτυπάει το πόδι του κάτω γκρινιάζοντας. Αλλά με το να αρχίσει να δίνει το χέρι του πλησιάζοντας. Έχει δικαίωμα να του αρέσει ή να μην του αρέσει κάτι. Έχει δικαίωμα να μείνει ή ακόμα και να φύγει. Έχει δικαίωμα να πάρει θέση πέρα από την θέση του θεατή (ή τουλάχιστον πέρα από την θέση του «σημερινού» θεατή.). Και δεν εννοώ να αρχίσουν να ανεβαίνουν οι θεατές στην σκηνή (παρένθεση, έχει γίνει μόδα κι αυτό το να ανεβάζουν τους θεατές με το ζόρι στην σκηνή, φέρνοντας τους σε δύσκολη θέση... δεν εννοώ αυτό... το να αρχίσουν πια οι θεατές να ανεβαίνουν από μόνοι τους στην σκηνή! Άλλο εννοώ.)... εννοώ να αρχίσουν να καταλαβαίνουν οι άνθρωποι την ζωή...

(Κατανόηση... Τι ωραία λέξη... Τι ξεκούραστη αίσθηση... )...

Νομίζω τότε... μόνο τότε... η δημιουργία... θα αρχίσει να έχει μια άλλη μορφή... αυθεντική... ανθρώπινη...


8/14/15

Με αφορμή κάτι...



( (Με αφορμή κάτι που έψαχνα βρήκα κάτι που έγραψα με αφορμή κάτι που διάβασα!). Φτιάχνω, λοιπόν, πάλι τα αρχεία μου και... να, τι ανακαλύπτω... μικρά ανολοκλήρωτα χαοτικά κομματάκια μέσα στο μεγαλύτερο ολοκληρωμένο χαοτικό χάος... Μπορώ να μπω σε πειρασμό... να γράψω προσθέτοντας κι άλλα... αλλά σκέφτομαι να αφήσω αυτόν τον πειρασμό να υπάρχει... για το μέλλον... )


Με αφορμή κάτι...


Με αφορμή κάτι που διάβασα... και επειδή είναι ένα θέμα που αρκετά με έχει απασχολήσει... Προσωπικά, πιστεύω ότι τον καλλιτέχνη (τον κάθε καλλιτέχνη) πολύ θα τον βοηθούσαν οι αληθινές, καλοπροαίρετες, απόψεις. Στην πράξη, όμως, δεν μπορώ να πω πως ακούγονται πολλές απόψεις οι οποίες να έχουν νόημα και να μπορούν να βοηθήσουν τον όποιο καλλιτέχνη να εξελιχθεί. Είναι και ένας από τους λόγους που διαφωνώ με το ότι μετά τις παραστάσεις οι θεατές (γνωστοί και άγνωστοι) μπαίνουν στα καμαρίνια και κυριολεκτικά «βομβαρδίζουν» τον όποιο ηθοποιό (αμέσως μετά την όποια παράσταση έδωσε!) με χίλιες δύο κριτικές οι οποίες όχι μόνο δεν μπορούν να βοηθήσουν αλλά μπορούν και να εμποδίσουν την εξέλιξή του. Μπορεί να δει κανείς ηθοποιούς να αλλάζουν καταπληχτικές ερμηνείες προς το χειρότερο επειδή μπερδεύονται από τα τόσα σχόλια... Το πρόβλημα, για μια ακόμα φορά, είναι ο ΤΡΟΠΟΣ με τον οποίο γίνονται τα πράγματα... Είμαι υπέρ του να λέμε την άποψη μας (το «λέω την απόψη μου» δεν σημαίνει απαραίτητα «ασκώ κριτική»), τώρα το πώς και το πότε θα επιλέξουμε να την πούμε είναι μια άλλη ιστορία... π.χ. στο θέατρο δεν μου φαίνεται λογικό να λένε όλοι την άποψή τους αμέσως μετά την παράσταση και γιατί θεωρώ ότι είναι άδικο προς τον θεατή, κατά την γνώμη μου, είναι ωραίο να αφήσει κανείς λίγο χρόνο για να καταλάβει τι είναι αυτό που του άρεσε ή τι είναι αυτό που δεν του άρεσε, και γιατί θεωρώ ότι είναι άδικο ως προς τον καλλιτέχνη, αφού έχει δώσει (ό,τι έχει δώσει) πάνω στην σκηνή, να πηγαίνει ο καθένας με την ασφάλεια της απόστασης και να του λέει ό,τι να’ ναι. Κυριολεκτικά ό,τι να’ ναι, όμως. Και γιατί νιώθουν όλοι υποχρεωμένοι να πουν κάτι; Δεν είναι υποχρεωμένος κανείς να πει τίποτα. (Άλλο αν νιώθει την ΑΝΑΓΚΗ κάποιος να πει κάτι. Αυτό είναι άλλο... Αλλά αν δεν νιώθει την ανάγκη... ). Μπορεί να φύγει, να το σκεφτεί, να το επεξεργαστεί κι αν θέλει να βοηθήσει πραγματικά τον καλλιτέχνη, να επικοινωνήσει μαζί του, κάποια στιγμή, λέγοντας του αυτά που θεωρεί ότι μπορεί να του είναι χρήσιμα...


8/12/15

Όνειρο Όνειρα Όνειρο...



(Νόμιζα πως θα γράψω... μόνο ένα-δύο όνειρα... αλλά ας γράψω και ένα τρίτο... )


Όνειρο Όνειρα Όνειρο...

Είδα στο όνειρό μου, έναν δάσκαλό μου... Ήταν σε μια σχολή – άδεια – και πήγαινε σε μια αίθουσα να διδάξει... Εγώ τον ακολουθούσα... Δεν θα έμενα στο μάθημα μαζί του... Απλα προχωρούσα μαζί του, όπως μιλούσαμε, μέχρι να φτάσουμε στην αίθουσα... Περνούσαμε από διάφορους διαδρόμους και διάφορες σκάλες... Έπειτα μεταφερθήκαμε χωρίς να μεταφερθούμε... Η σχολή έγινε ένα γκρεμισμένο κτήριο... Μου μίλαγε για εκείνον... για το σημείο στο οποίο βρίσκεται... και γύρω μας το τοπίο γινόταν όλο και πιο ερειπωμένο... Με ρώτησε αν διάβασα το βιβλίο του πατέρα του. Ο πατέρας του εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο, με κάποιο επιστημονικό θέμα. Του είπα ότι δεν το διάβασα. Έπειτα με κοίταξε σαν να είναι απογοητευμένος (από εμένα). «Υπέγραψες τον επικήδειο σου.» μου είπε. Εννοώντας πως πήρα λάθος μονοπάτια και βρέθηκα σε λάθος δρόμο... Έπειτα έφυγε και έμεινα μόνη μου στο γκρεμισμένο κτήριο... Προσπαθούσα να βρω τον δάσκαλό μου;... Είχε ξεχάσει κάποια πράγματα... σκορπισμένα... σε διάφορες εσοχές των τοίχων... κάποιες καρτούλες με στοιχεία... τηλέφωνα, ονόματα... Δεν είδα καλά... Δεν θυμάμαι... Ήταν, όμως, δικά του... και ήθελα να τον βρω και να του τα δώσω... Ήταν και κάποιοι άλλοι εκεί... και φοβήθηκα ότι θα του τα πάρουν... Προσπάθησα να τα μαζέψω και να τα έχω όλα μαζί σε ένα σημείο... σε μία από τις εσοχές... Και έμεινα εκεί δίπλα τους... μην ξέροντας τι να κάνω... Να περιμένω; Να φύγω; Να τα προσέχω; Να τα πάρω μαζί μου και να του τα δώσω όταν τον ξαναδώ; Έπειτα από το γκρεμισμένο κτήριο... με τους πέτρινους γκρίζους τοίχους... βρέθηκα στα διαφορετικά έντονα χρώματα... σε έναν παιδότοπο... Παιδιά... Γέλια... Ο δάσκαλος μου ήταν εκεί... Δίδασκε σε παιδάκια... Τους έκανε μια άσκηση... Τους είπε πως έχουν συγκεκριμένο χρόνο για να βρουν μέσα στον χώρο τα αγαπημένα τους παιχνίδια και να τα πάρουν μαζί τους... Να τα μαζέψουν όλα σε ένα σημείο... Είχαν λίγο χρόνο... Άκουγαν τα δευτερόλεπτα να μετράνε αντίστροφα... Η φωνή του δασκάλου μου σταθερή... 10... Τα παιδάκια άρχισαν να τρέχουν πάνω- κάτω σε όλο τον χώρο μαζεύοντας παιχνίδια. Με ενθουσιασμό, γέλια, πανικό, άγχος... 9... Εγώ απλά καθόμουν ανάμεσα στα παιχνίδια και στα παιδάκια... σε κάποια γωνίτσα του χώρου... σε κάποια άκρη της αίθουσας... και παρατηρούσα... 8... Ένα κοριτσάκι στην άλλη άκρη της αίθουσας με έδειξε... Τίποτα άλλο δεν ήθελε... Με έδειχνε από μακρυά σαν να είμαι το αγαπημένο του παιχνίδι... 7... Γέλασα... «Με δείχνει σαν να είμαι παιχνίδι!» είπα... δεν ξέρω σε ποιον... Στον δάσκαλό μου; Στα παιδάκια γύρω μου; Στον εαυτό μου; Σε όλους; Σε κανέναν;... 6... Το κοριτσάκι συνέχισε να με δείχνει. Δεν έψαχνε για κανένα άλλο παιχνίδι... Ήταν καθισμένο, ακίνητο, ήρεμο, με κοίταζε και απλά είχε σηκώσει το ένα του χέρι και ο δείχτης του χεριού του έδειχνε εμένα... 5... Σταμάτησα να γελάω. 4... Σηκώθηκα και άρχισα να πηγαίνω προς αυτό. 3... Ο χρόνος τελείωνε... Και αυτό το κοριτσάκι ήθελε εμένα, μόνο εμένα... 2. Πήγα κοντά της... Ήταν ένα μικρό, ξανθό, γαλανομάτικο, όμορφο, κοριτσάκι... 1. Κάθισα δίπλα της. 0. Ο χρόνος τελείωσε. -1. Το όνειρο τελείωσε.


(Μετά από κάποιες ημέρες... Έμαθα, τυχαία, ότι ο δάσκαλος μου, που έχω χρόνια να τον δω, έγραψε το πρώτο του βιβλίο... Τι περίεργο... Να δω στον ύπνο μου ότι μου έλεγε ότι εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο ο πατέρας του και να μαθαίνω πως θα εκδόσει εκείνος σύντομα το πρώτο του βιβλίο...)...



8/11/15

Όνειρα Όνειρα Όνειρα...



(Αυτές τις ημέρες βλέπω πολλά και περίεργα όνειρα... Νομίζω ότι είναι η ζέστη... όταν έρχεται... έρχονται μαζί της και όνειρα παραζάλης... Δυό-Τρία όνειρα... Κάθε μέρα... Δεν θα τα γράψω όλα... Μόνο ένα-δύο...)


Όνειρα Όνειρα Όνειρα...

Είναι ένα παιδί, ένας μικρός νεαρός, που συμπαθώ πολύ. Τον ξεχώρισα γρήγορα, αμέσως, για την εξυπνάδα του και για τον τρόπο σκέψης του, και σύντομα ανακάλυψα πως δεν ήταν καθόλου τυχαίο που μου κίνησε το ενδιαφέρον από την αρχή. Ταλαιπωριόταν για ένα σωρό πράγματα από τα οποία άνετα θα μπορούσα να ταλαιπωριέμαι κι εγώ.

Ο νεαρός, λοιπόν, μπήκε στο όνειρό μου και ήρθε για να μου πει πως ένας σκηνοθέτης, με τον οποίο συνεργαζόταν, μίλαγε πολύ άσχημα... για εμένα. Κι εγώ τον ρώτησα αν μίλαγε άσχημα για εμένα σαν άνθρωπο ή για εμένα σαν ηθοποιό... αν τα άσχημα λόγια του ήταν για την προσωπικότητά μου στην ζωή ή για την προσέγγισή μου στην τέχνη.

Δεν έχω ιδέα γιατί το ρώτησα αυτό. Αλλά είχε σημασία να μάθω το για τι μίλησε (ίσως για να καταλάβω και το γιατί;). Ήθελα να μάθω τι ακριβώς είπε. Και ένιωθα πως θα ήταν πιο δικαιολογημένο (;!) να μιλάει άσχημα για εμένα στην ζωή παρά για εμένα στην τέχνη. Γιατί... γνώριζα ανθρώπους που, επειδή δεν ανέχτηκαν το ότι δεν δεχόμουν να ανεχτώ... άρχισαν να μιλάνε άσχημα για εμένα... και ήταν πολύ πιθανό ακόμα ένας άνθρωπος να έπεσε σε αυτήν την παγίδα.

Αλλά δεν έχει σημασία... Γιατί αυτοί που τους ενδιαφέρεις δεν ακούνε τα λόγια κανενός άλλου για εσένα... έχουν ανάγκη από το να σε γνωρίσουν και να σε ζήσουν για να έχουν την δική τους γνώμη και όχι την γνώμη κάποιου άλλου... Και αυτοί που σε ενδιαφέρουν δεν δίνουν σημασία σε αυτά που δεν έχουν αξία. Τα κακά λόγια, λοιπόν, δεν σε αγγίζουν και δεν σε ορίζουν. Ούτε και οι άνθρωποι που τα λένε.

Αρκεί να εμπιστεύτείς τους ανθρώπους που τα ακούνε. Εκείνοι ξέρουν να φιλτράρουν... και να αφήσουν να περάσει η αλήθεια...

Αλλά ακόμα κι εκείνοι αν παρασυρθούν... Και πάλι... η αλήθεια δεν κινδυνεύει...

Στο όνειρο δεν έλαβα απάντηση...

Με κοίταζε ο νεαρός...
Μα δεν μου είπε...
Θα μου έλεγε...
Αλλά δεν πρόλαβε να μου πει...
Άρχισε να μου μιλάει..
Για όλα όσα ειπώθηκαν...
Όχι μόνο δεν φοβόμουν αλλά ήθελα να τα ακούσω...
Αλλά το όνειρο σταμάτησε...

Με το που ξεκίνησε ο νεαρός, σταμάτησε το όνειρο...

Κι έτσι... όπως συμβαίνει και στην πραγματικότητα... τα λόγια δεν έφτασαν εκεί που θα έπρεπε να φτάσουν... δεν έφτασαν αυτά που λέγονταν πίσω από εμένα για εμένα, σε εμένα... αλλά απέναντί μου ένας άνθρωπος εμπιστοσύνης... μου έδειχνε με το βλέμμα του, με την γλώσσα του σώματος, με τον τόνο της φωνής, πως, ό,τι κι αν ειπώθηκε, καμία λέξη δεν έπαιξε ρόλο για εκείνον... Αυτά που πίστευε για εμένα πριν, τα ίδια πίστευε και τώρα... Και τότε κατάλαβα πως ήταν ένας άνθρωπος-ασπίδα. (Γίνεται ασπίδα μόνο όπου και όταν χρειάζεται... για να προστατεύσει… από ξαφνικές ή μη ξαφνικές επιθέσεις... για να υπερασπιστεί... τα μεγάλα ή και τα μικρά... Η ίδια η ανθρωπιά του είναι η ασπίδα του...).

Οι καλοί άνθρωποι είναι πέρα από τα κακά λόγια...
Οι όμορφες διαθέσεις νικούν τις άσχημες λέξεις...
Η πραγματική επικοινωνία ξορκίζει την καθημερινή υποκρισία.

Και ό,τι είναι ανθρώπινο... όσο κι αν θέλουν να μας πείσουν για το αντίθετο... επιβιώνει.

Και όταν ξύπνησα... είχα απλά αυτήν την αίσθηση... του ανθρώπου... που παρά τα όσα λέγονται και τα όσα γίνονται... συνεχίζει...

Και έτσι το όνειρο μου τελείωσε... ατελείωτο...
Και έτσι η ζωή μου δεν τελείωσε... μη ατελείωτη...

Θνητή μα Θαραλλέα, συνέχισα... νιώθοντας πως έχω γύρω μου... ανθρώπους-ασπίδες...


8/10/15

Όνειρο Όνειρο Όνειρο...


(Αυτές τις ημέρες βλέπω πολλά και περίεργα όνειρα... Νομίζω ότι είναι η ζέστη... όταν έρχεται... έρχονται μαζί της και όνειρα παραζάλης... Δυό-Τρία όνειρα... Κάθε μέρα... Δεν θα τα γράψω όλα... Μόνο ένα-δύο...)


Όνειρο Όνειρο Όνειρο...


Ήμουν μέσα σε ένα λεωφορείο. (Λάθος! Ήμουν μέσα σε ένα τρόλεϋ! Το παραδέχομαι, συνέχεια μπερδεύω το λεωφορείο με το τρόλεϋ και το τρόλεϋ με το λεωφορείο. Μια ολόκληρη ζωή και στο μυαλό μου έχει οριστεί πως το λεωφορείο είναι κίτρινο και το τρόλεϋ είναι μπλε. Πρέπει πάντα να σκεφτώ πως το σωστό είναι ανάποδα από όπως είναι η αρχική μου αίσθηση. Δεν ξέρω γιατί το κάνει αυτό το μυαλό μου. Από παιδί μου ταίριαξαν αλλιώς οι λέξεις με τις εικόνες και δεν μπορώ ακόμα να το ξεπεράσω! Αλλά ας επιστρέψω στο όνειρο...)... Ήμουν μέσα σε ένα λεωφορείο (όχι, όχι, τρόλεϋ!) και έκλειναν οι πόρτες... και έξω στην στάση νόμισα πως είδα μια αγαπημένη φίλη, που στην πραγματικότητα έχω να δω πολύ καιρό, να στέκεται και να περιμένει. Και φορούσε ένα όμορφο κίτρινο φόρεμα που της ταίριαζε απέραντα πολύ. Την κοίταξα ξανά και ξανά... προσπαθώντας να καταλάβω αν είναι αυτή ή όχι ... Το λεωφορείο (Το τρόλεϋ, δεν θα το μάθω ποτέ!) έφυγε... κι εγώ άρχισα να περπατάω ανάμεσα στους ανθρώπους, δεν ήταν και πολύ γεμάτο, για να βρω κάποια θέση άνετη, όχι απαραίτητα για να καθίσω αλλά ακόμα και για να σταθώ... και είδα την φίλη μου, την ίδια φίλη, να κάθεται κι αυτή σε μια θέση... και να φοράει ένα κίτρινο φόρεμα... αλλά να υποτίθεται πως δεν είναι η ίδια κοπέλα που ήταν στην στάση... εκείνη την είχα αφήσει πίσω μου... και μπερδεύτηκα... Μου έκανε εντύπωση το ότι νόμισα ότι την είδα έξω από το λεωφορείο (αφού το μυαλό μου σκέφτεται λεωφορείο, λεωφορείο θα γράφω)... και εκείνη ήταν μέσα σε αυτό... και ήταν δύο διαφορετικές γυναίκες... που έτυχε να φοράνε κίτρινο φόρεμα... Σκέφτηκα τι σύμπτωση ήταν αυτή! Να νομίζω πως είναι εκεί και να είναι εδώ... Χάρηκα που την είδα... Ήθελα μόνο να μάθω αν είναι καλά. Αυτό ήθελα να ξέρω. Άρχισα να την ρωτάω ένα σωρό ερωτήσεις για την ζωή της στο τώρα, για το πώς είναι η ίδια... Μου φάνηκε... σοφή. Ακόμα πιο σοφή από όσο ήδη είναι. Δεν είχε θλίψη. Δεν είχε, όμως, ούτε ευτυχία. Είχε... σοφία. Ουσιαστική, βαθιά, σπάνια σοφία. Η ατμόφαιρα μας ήταν συνολικά λίγο μελαγχολική. Ένιωθα πως η συνάντησή μας είναι για λίγο, για τώρα... Μόνο για όσο διαρκεί η διαδρομή... Σύντομα θα είμαστε και πάλι μακρυά... Και ανάμεσα στις σκόρπιες φράσεις του διαλόγου μας, ανακαλύψαμε πως σε μια άλλη θέση στο ίδιο λεωφορείο (ναι, ναι, λεωφορείο) είναι και η αδερφή της... και να προσπαθώ να καταλάβω ποια αδερφή της είναι... μοιάζουν όλες τόσο πολύ... νομίσα πως είναι πιο η μικρή... Συζητάμε ακόμα άλλο λίγο όλες μαζί... και ύστερα σταματάμε να μιλάμε... Μένουμε σιωπηλές... και απλά συνεχίζουμε την για λίγο κοινή πορεία μας... και οι τρεις μας... μέσα στο ίδιο λεωφορείο... μέσα σε αυτό το μοναδικό στον κόσμο κίτρινο λεωφορείο...