Και... το κοινό;

Κάθονται και υποστηρίζουν μεταξύ τους πως το κοινό αυτά ζητάει κι αυτά του δίνουν.

Χρησιμοποιούν ως δικαιολογία για τις - αμφιλεγόμενης ποιότητας - παραστάσεις τους το και καλά χαμηλό επίπεδο του μέσου θεατή.

Δεν τον σέβονται.

Και αυτός δεν καταλαβαίνει.

Παρατηρεί. Και τα μισά από όσα βλέπει τα εκθειάζει ενώ τα άλλα μισά τα υποβιβάζει.

Δεν του έμεινε καμία ενδιάμεση λύση.

Έτσι τον μάθανε.

Να είναι των άκρων. Να μην έχει ουσιαστική άποψη για τίποτα. Να μην τολμάει ούτε να διατυπώσει στο μυαλό του την αληθινή του γνώμη. Να μην εκφράζεται. Να μην συζητάει.
Να μην προβληματίζεται.

Μόνο να παθιάζεται χωρίς επιχειρήματα και μετά να εκνευρίζεται και να συγκρούεται με μανία με όποιον διαφωνεί μαζί του.

Και αν τον ρωτήσεις «Τι σου άρεσε;» Δεν ξέρει τι να σου πει.

Και αν τον ρωτήσεις «Γιατί σου άρεσε;» Δεν έχει τι να σου απαντήσει.

Όλες οι συζητήσεις θα γίνονται γύρω από το αν είχε ή δεν είχε γυμνό η παράσταση. Όσοι αποδέχονται το γυμνό, προχωρημένοι. Όσοι απεχθάνονται το γυμνό, σεμνότυφοι. Όσοι προσβάλλονται από το γυμνό, συντηρητικοί. Όσοι λατρεύουν το γυμνό, προβληματικοί (γελοίες ταμπέλες και επιπόλαιες κατηγοριοποιήσεις!). Προκλητικές ή όχι οι σκηνές βίας; Ακραίες ή ακόμα πιο ακραίες οι σκηνές σεξ; Μέχρι εκεί φτάνουν οι συζητήσεις. Καμία συζήτηση παρά πέρα... Αυτά τους δίνουν, αυτά έχουν να σχολιάσουν... Δεν υπάρχει καμία εναλλακτική λύση για τους θεατές γιατί δεν τους την προσφέρουν οι καλλιτέχνες. Καμιά φορά αναρωτιέμαι αν ο στόχος των ανθρώπων της τέχνης είναι να αδειάσουν την τέχνη από τους ανθρώπους. Σε αυτό το σημείο θα φτάσουμε... να μην αντέχεται να παρακολουθήσεις το οτιδήποτε. Από μια έκθεση ζωγραφικής μέχρι μια θεατρική παράσταση. Όποιο κανάλι κι αν γυρίσεις τα ίδια θα δεις. Κανάλια τα διάφορα θέατρα. Μία από τα ίδια. Και εδώ και εκεί και παρά εκεί. Καμία διάθεση από κανέναν για κάτι καλύτερο, πιο όμορφο ή πιο... ανώτερο...

Και εκεί αρχίζουν τα γνωστά... μα η ζωή δεν είναι όμορφη γιατί να δείχνουμε το όμορφο; Μα η ζωή δεν είναι παραμύθι γιατί να την παρουσιάζουμε με ροζ συννεφάκια; Τώρα γιατί από το ένα άκρο πάμε στο άλλο, μην με ρωτήσετε. Ή πρέπει δηλαδή να παρακολουθώ τον χαρούμενο κόσμο των λουλουδιών ή να βρίσκομαι στα μέγιστα βασανιστήρια που μπορεί να υποστεί ένας θεατής; Και επειδή ο χαρούμενος κόσμος των λουλουδιών μας φαίνεται πιο αδιάφορος και χωρίς εντάσεις, σε γενικές γραμμές, προτιμάται το δεύτερο. Αφού η ζωή είναι έτσι και η τέχνη είναι καθρέφτης της ζωής αυτά θα τους δείχνουμε. Δηλαδή επειδή με κλέβουν στο δρόμο πρέπει να έρθω και στο θέατρο να με κλέψουν; Μόνο αυτό δεν έχει γίνει ακόμα. Να κατέβει από την σκηνή ο ηθοποιός και να με κλέψει (ή να με χουφτώσει. Και αυτό συμβαίνει στο δρόμο, μην ξεχνιόμαστε!). Βέβαια, κατά μία έννοια, με «κλέβουν» αφού θα πληρώσω τόσο ακριβό εισητήριο για κάτι που δεν βλέπεται. Είτε αυτό λέγεται σινεμά, είτε θέατρο, είτε συναυλία, είτε οτιδήποτε! Το τίμημα μου θα το πληρώσω. Είτε σε ρευστό είτε ψυχολογικά ή σωματικά... που θα ανακατεύομαι για μέρες αργότερα... επειδή τόλμησα να παρακολουθήσω κάτι που δεν θα έπρεπε να είχα παρακολουθήσει! Αλλά πού να το ξέρω! Ελπίζω η άμοιρη, συνέχεια ελπίζω, ότι θα δω κάτι καλό! Και μετά το στομάχι μου την πληρώνει! Και μακάρι να μιλούσα μεταφορικά... μακάρι να μιλούσα μεταφορικά... αλλά, όχι, η κυριολεξία είναι που με σκοτώνει.

Και νιώθω την ανάγκη να το ξεκαθαρίσω, σε περίπτωση που δεν το γνωρίζετε, ή που δεν το έχετε καταλάβει ακόμα για εμένα, όταν με μουτζώνουν νιώθω άβολα, όταν με βρίζουν εκνευρίζομαι και όταν με δέρνουν πονάω.

Σαν ηθοποιός, σαν θεατής και σαν άνθρωπος.

Για αυτό και η μορφή «τέχνης» που μουτζώνει, βρίζει και δέρνει με κάνει να νιώθω άβολα, να εκνευρίζομαι και, πάνω από όλα, να πονάω.

Και δεν έχει να κάνει μόνο το τι δείχνεις. Αλλά, κυρίως, το πώς το δείχνεις.

Μήπως, λέω, μήπως, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε την τέχνη για να κάνουμε κάτι καλύτερο, για να προωθήσουμε την εικόνα που θα θέλαμε να φτάσουμε, αντί να βάζουμε στο μυαλό του κόσμου ακόμα και ιδέες για το πώς μπορεί να κάνει την ζωή του χειρότερη, εστιάζοντας σε μια εικόνα, το λιγότερο, ακραίας παρακμής;

Δεν θα είχε ενδιαφέρον να δείχνουμε το δρόμο προς τα εκεί που θα θέλαμε να πάμε και όχι το δρόμο από τον οποίο θα θέλαμε να φύγουμε;

Η τέχνη είναι ένα μέσο επιρροής, επικίνδυνο όπλο αν πέσει σε λάθος χέρια και ακόμα πιο επικίνδυνο αν αυτός που το έχει στα χέρια του δεν έχει συνειδητοποιήσει την δύναμη του και, ταυτόχρονα, έχει φροντίσει ώστε να κάνει αυτόν που στέκεται απέναντί του να νιώθει αδύναμος βρισκόμενος σε μειονεκτική θέση.

Γιατί έτσι αντιμετωπίζεις τους θεατές σου όταν δεν τους σέβεσαι.

Σαν να είναι κατώτεροι.

Και δεν είναι κατώτεροι.

Ο κόσμος είναι σαν ένα μικρό παιδί
(και το μικρό παιδί δεν είναι κατώτερο από εσένα).

Ό, τι του δώσεις, αυτό θα πάρει.
Ό, τι του εξηγήσεις, αυτό θα καταλάβει.
Ό, τι του προσφέρεις, αυτό θα παραλάβει.

Του χαλάς την αισθητική αν του δείχνεις μόνο εικόνες χωρίς αισθητική.
Του χαλάς το λεξιλόγιο αν του μιλάς μόνο με λέξεις χωρίς σεβασμό.

Τον χαλάς.

Αυτό δεν σημαίνει πως είναι κατώτερος επειδή σε αφήνει να τον χαλάς. Σημαίνει πως εσύ εκμεταλλεύεσαι την θέση σου για να τον χαλάσεις. Κι αυτό δεν σε τιμάει καθόλου.

Το επίπεδο του θεατή δεν είναι κατώτερο από το δικό σου. Εσύ τον κάνεις να νιώθει κατώτερος. Το κοινό δεν τα ζητάει αυτά. Εσύ τα αποζητάς. Για αυτό, μην χρησιμοποιείς τέτοιου είδους δικαιολογίες για να υπερασπιστείς την θέση σου. Να έχεις το θάρρος να αναλάβεις το βάρος της επιλογής σου, την ευθύνη των πράξεων σου.

Ας είναι ο καθένας υπεύθυνος για ό, τι επιλέξει να δώσει στο κοινό του.

Και το κοινό ας ελπίσουμε πως θα προστατεύσει τον εαυτό του. Όπως και όσο μπορεί...

Το εμπιστεύομαι...