Το άρθρο μου.

Το άρθρο μου.

(πριν πολλά πολλά χρόνια)


(Το παρακάτω είναι ένα άρθρο που δοκίμασα κάποτε να γράψω για ένα περιοδικό στο οποίο υπήρξε, για λίγο, η περίπτωση να έχω την δική μου στήλη. Μου ζήτησαν να το αλλάξω (δεν αναφέρομαι σε ορθογραφικοσυντακτικογραμματικές αλλαγές αλλά σε άλλου τύπου αλλαγές.). Το άλλαξα. Μετά μου ζήτησαν να το ξαναάλλαξω. Το ξαναάλλαξα. Μετά μου ζήτησαν να το ξανααλλάξω. Και κάτι δεν μου άρεσε στην όλη διαδικασία... από την στιγμή που δεν θα μοιραζόμουν αυτό που ήθελα ακριβώς να μοιραστώ. Ήταν ο τρόπος, ήταν η συμπεριφορά, ήταν πολλά... Ανάμεσα στα διάφορα, μου είπαν πως όλοι, στην αρχή, δέχονται να αλλάξουν τα κείμενά τους. Προφανώς, για μια ακόμα φορά, δεν άνηκα σε αυτούς τους «όλους». Έτσι έχασα την «ευκαιρία» (που για εμένα ήταν μέρος ενός μεγάλου συνολικού ονείρου) του να γράφω σε ένα σημαντικό (για εμένα) περιοδικό και του να έχω ένα δικό μου κομμάτι μέσα σε αυτό. Αξίζει να σημειωθεί πως δεν θα πληρωνόμουν για αυτό και δεν με ενδιέφερε, τότε, που δεν θα πληρωνόμουν. Είχα ενθουσιαστεί με την ιδέα... του να έχω το δικό μου γραπτό θεατρικό χώρο... μέσα από τον οποίο είχα στόχο να γίνουν γνωστά τα ουσιαστικά και τα πραγματικά προβλήματα του θέατρου. Οι αρχικοί στίχοι ήταν από την τότε παράσταση μου «Το Μπαρ Των Ευχών». Επειδή η στήλη μου θα είχε θέμα τους ίδιους τους καλλιτέχνες... θεώρησα αυτούς τους στίχους ταιριαστούς... και ήθελα να ξεκινάει με αυτούς το τότε άρθρο μου... Το άρθρο που μοιράζομαι εδώ... είναι το αρχικό μου άρθρο... χωρίς τις αλλαγές...)

-


Οι βρυκόλακες της νύχτας ξενυχτούν
είναι καταδικασμένοι να πενθούν
που γεννήθηκαν σε λάθος εποχή
στην ανθρώπινη αδικία έχουν αντοχή
μόνο όταν αφήνονται στη δημιουργία
με δειλό οδηγό τη δική τους φαντασία
γράφουν, τραγουδούν, συνθέτουν
τη ζωή τους καταθέτουν...


Aν είσαι από αυτούς που ξενύχτησαν κάποτε γιατί...

• Ονειρεύτηκες για πρώτη φορά το «Είμαι ηθοποιός». Ονειρεύτηκες τη μαγεία, τη σκηνή, την αυλαία, τα φώτα, τα σκηνικά, τα κουστούμια, τους θεατές, όλα, με κάθε λεπτομέρεια και χάθηκες τόσο πολύ μέσα στα χρώματα που ήταν αδύνατο να αποκοιμηθείς.
• ξαφνικά το ίδιο όνειρο έγινε πιο καθαρό από ποτέ, έγινε λέξεις, έγινε φράση, έγινε μια συγκεκριμένη ευχή «Θέλω να γίνω ηθοποιός». Δεν ήξερες ποια θα είναι η συνέχεια από εκεί και πέρα με αποτέλεσμα να μείνεις ξάγρυπνος όλη την νύχτα.
• αποφάσισες να κάνεις το όνειρο πραγματικότητα και τη θεωρία πράξη. Αποφάσισες να γίνεις ηθοποιός και δεν ήξερες πώς να το ανακοινώσεις στους δικούς σου.
• πολύ απλά παρασύρθηκες να διαβάζεις Καβάφη (ή Καρυωτάκη ή Δημουλά ή ό,τι άλλο προτιμάς) μέχρι το πρωί.
• περίμενες με αγωνία τα αποτελέσματα των εξετάσεων του Υπουργείου Πολιτισμού που θα έβγαιναν την επόμενη μέρα.
• δούλευες σε μια καφετέρια για να πληρώνεις τα δίδακτρα της δραματικής σχολής.
• προετοίμαζες ένα ρόλο – ένα μονόλογο – μια σκηνή για μια παρουσίαση σε κάποιο μάθημα στη σχολή σου.
• είχες άγχος για μια αυριανή οντισιόν.
• έκλαιγες (με τις ώρες) από χαρά γιατί μετά από 20 οντισιόν επιτέλους σε πήραν σε μία.
• έκλαιγες (με τις ώρες) από απογοήτευση γιατί τελικά η οντισιόν που σε επέλεξαν ήταν για κάτι που δεν σε εξέφραζε. Για την ακρίβεια, στις πρόβες δεν υπήρχε σεβασμός ούτε προς εσένα ούτε προς το όνειρό σου. Έβλεπες να διαλύεται κομμάτι-κομμάτι εκείνη η αρχική εικόνα με το θίασο, τα φώτα, την αυλαία και τους θεατές.
• είχες υπερένταση πριν από μια πρεμιέρα.
• είχες υπερένταση μετά από μια πρεμιέρα.
• σε παρενόχλησαν σεξουαλικά κατά την διάρκεια μιας πρόβας (ή ακόμα χειρότερα μιας παράστασης) και δεν ήξερες πώς να το χειριστείς. Ένιωσες ανθρώπινο εξευτελισμό και δεν μπόρεσες να σε υπερασπιστείς. Ξενύχτησες γιατί ένιωσες ήττα, πρόδωσες τις αρχές σου και τις αξίες σου.
• Σου ζήτησαν να κόψεις τα μαλλιά σου ή να κάνεις δίαιτα για ένα ρόλο και πέρασες όλο το βράδυ ανάμεσα στο ΝΑΙ και στο ΟΧΙ.
• Σου ζήτησαν να κάνεις γυμνό για μια ταινία ή μια παράσταση και πέρασες όλο το βράδυ ανάμεσα στο ΟΧΙ και στο ΝΑΙ.
• Σου ζήτησαν να μην πληρωθείς καθόλου (φυσικά ούτε λόγος για ένσημα) και απάντησες αμέσως ΝΑΙ (είχες ήδη πει στις δύο προηγούμενες περιπτώσεις ΟΧΙ και σου φάνηκε ακραίο να πεις τρίτο ΟΧΙ στη σειρά). Ξενύχτησες γιατί αναρωτιόσουν ποιος θα πληρώσει τους λογαριασμούς (πάλι θα ζητήσεις χρήματα από τους γονείς σου;) και πόσο θα σου κοστίσει αυτό το ΝΑΙ.
• αναγκάστηκες να κάνεις δύο δουλειές ταυτόχρονα - παράλληλα είτε σχετικές και οι δύο με το αντικείμενο σου (τηλεόραση και κινηματογράφο, θέατρο και τηλεόραση, κινηματογράφο και θέατρο και όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί) είτε η μια από τις δύο εντελώς άσχετη με το αντικείμενο σου ( π.χ. τηλεφωνήτρια το πρωί και θέατρο το βράδυ, θέατρο το πρωί και σερβιτόρος το βράδυ κ.ά.). Τη μοναδική μέρα που είχες ρεπό δεν κοιμήθηκες γιατί δεν μπορούσες να κοιμηθείς. Σε περίπτωση που δεν το θυμάσαι, αυτό το συναίσθημα λέγεται υπερκόπωση.
• Είχες κατάθλιψη και τον τελευταίο μήνα δεν θυμόσουν ούτε τη λέξη ύπνος. Ο λόγος; Από εκεί που την προηγούμενη χρονιά είχες παραστάσεις – πρόβες – γυρίσματα, όλα μαζί, ξαφνικά βρέθηκες χωρίς καμία δουλειά, χωρίς τίποτα. Ένιωσες πως δεν αξίζεις. Λες και την αξία στην δίνει μόνο η ασφάλεια. Αλήθεια σου μίλησε κανείς ποτέ για σταθερότητα στο συγκεκριμένο επάγγελμα;
• αναρωτιόσουν όλο το βράδυ «Γιατί συνεχίζω ακόμα;» και δεν μπορούσες να βρεις απάντηση.
• Σκέφτηκες να παρατήσεις το θέατρο (για 100η φορά;). Τελικά, όπως φαίνεται, δεν το παράτησες.
Και όμως είσαι ακόμα εδώ...


Και η λίστα μου θα μπορούσε να συνεχίζεται αιώνια...

Αν είσαι από αυτούς που είναι ακόμα εδώ...
Αν ανήκεις σε κάποια από τις παραπάνω περιπτώσεις (ή σε όλες μαζί) ή αν είσαι από αυτούς που ξενύχτησαν για κάποιον άλλο παρόμοιο λόγο που δεν γράφτηκε εδώ (ακόμα), τότε ίσως – μπορεί και – να σε αφορούν τα όσα θα γράφω.

Αν πάλι δεν ξενύχτησες ποτέ τότε μάλλον είσαι πολύ τυχερός και γιατί σημαίνει ότι έχεις μια ισορροπημένη σχέση με το θέατρο και με τον εαυτό σου αλλά και γιατί – κυρίως – τα βράδια ξεκουράζεσαι και κοιμάσαι (αντί να αναλώνεσαι σε μια σειρά συναισθημάτων, σκέψεων και ατελείωτων γιατί)!!!!

Είμαι η Μαριλού.
Βρίσκομαι εδώ για να γράψω για το θέατρο. Το θέατρο από την αρχή μέχρι το τέλος. Και επειδή το τέλος δεν το έχω ζήσει ακόμα θα εστιάσω στην αρχή και στην διαδρομή (από το «Θέλω να γίνω ηθοποιός», στο «Σπουδάζω ηθοποιός», στο «Δουλεύω ως ηθοποιός» μέχρι και το «Είμαι ηθοποιός»).
Θα σας μιλήσω απλά και αληθινά, έτσι όπως τα βίωσα τα τελευταία 10 χρόνια της ζωής μου και έτσι όπως συνεχίζω να τα ζω.
Είμαι εδώ για να σας μιλήσω για τα δικά μου ξενύχτια και ξέρω πως τα ξενύχτια μου δεν είναι ακριβώς ίδια με τα δικά σας. Γιατί ο δρόμος του καθενός είναι προσωπικός και πολύ μοναχικός. Και είμαι σίγουρη πως δεν χρειάζεστε εμένα για να σας το πω. Το βιώσατε. Κάποιοι από εσάς το βιώνουν ακόμα. Κάποιοι θα το βιώσουν στο μέλλον.
Θα προσπαθήσω να μεταφέρω (μέσα και από παραδείγματα από αληθινές, προσωπικές ιστορίες, δικές μου ή γνωστών μου) μια – όσο το δυνατόν – πιο καθαρή εικόνα για τα όσα συμβαίνουν σε σχέση με το θέατρο στην Ελλάδα και ίσως να χρειαστώ και τη βοήθειά σας (θα σας εξηγήσω στο επόμενο άρθρο πώς μπορεί να γίνει αυτό).
Δεν θα μιλήσω με συγκεκριμένα ονόματα.
Στόχος μου δεν είναι να εκθέσω. Στόχος μου είναι να σχολιάσω.
Δεν είμαι τέλεια και το μόνο που μπορώ να υποσχεθώ με σιγουριά είναι ότι τα άρθρα μου ΔΕΝ θα είναι τέλεια.
Στόχος μου δεν είναι κάτι τέλειο. Στόχος μου είναι κάτι αληθινό.

Και να ποια είναι η αλήθεια μου:

Το θέατρο είναι τρόπος ζωής. Είναι πώς τρως, πώς κοιμάσαι, πώς περπατάς, πώς αναπνέεις, πώς σκέφτεσαι, πώς αντιμετωπίζεις τους άλλους γύρω σου... είναι τι πιστεύεις, τι θέλεις, τι κάνεις, τι είσαι...

Από την στιγμή που αποφάσισες – εσύ που διαβάζεις αυτό το άρθρο – να γίνεις ή να είσαι ηθοποιός – το θέατρο (το δικό σου θέατρο) είσαι ΕΣΥ και κανένας άλλος.
Μη φοβάσαι. Δεν πρόκειται να σε ρωτήσω «Γιατί θέλεις να γίνεις ηθοποιός;» ή «Γιατί έγινες ηθοποιός;».
Ξέρω ήδη την απάντηση. Δεν υπάρχει θέμα επιλογής. Δεν μπορείς να γίνεις κάτι άλλο. Το να είσαι ηθοποιός ή το να θέλεις να γίνεις ηθοποιός είναι μια βαθύτερη ανάγκη από την οποία δεν μπορείς να ξεφύγεις. Γιατί αν μπορούσες θα το είχες ήδη κάνει.
Πραγματικά, κανένας δεν μπορεί να φανταστεί πόσο δύσκολος είναι ο καλλιτεχνικός χώρος. Κανένας, εκτός από εμένα και από εσένα. Κανένας, εκτός από εμάς. Από τη στιγμή που ξεκινάς για να σπουδάσεις μέχρι και τη στιγμή που γίνεσαι επαγγελματίας ηθοποιός ζεις ένα διαρκή αγώνα για να προστατεύσεις τον εαυτό σου (την καθαρότητα, την αμεσότητα, την ειλικρίνεια, τον αυθορμητισμό και τα συναισθήματά σου) και να προστατεύσεις και την έννοια της τέχνης έτσι όπως την έχεις μέσα σου.

Ναι, το θέατρο είναι ένας προσωπικός και πολύ μοναχικός δρόμος με πολλά εμπόδια που πρέπει να προσπεράσεις αλλά και με πολλές συγκινήσεις και συναισθήματα.

Κατά την γνώμη μου ΑΞΙΖΕΙ να το προσπαθήσεις.


Είμαι εδώ για να σου πω κάτι.
Είτε το πιστεύεις είτε όχι, το όνειρο σου βρίσκεται ΚΑΙ στα δικά σου χέρια. Ίσως να βρίσκεται ΜΟΝΟ στα δικά σου χέρια. Ναι, ξέρω θα με θεωρήσεις ρομαντική. Αλλά ο ρομαντισμός μου γεννήθηκε μέσα από τον απόλυτο ρεαλισμό. Πατάω γερά στη γη και ξέρω καλά τα προβλήματα που αντιμετωπίζεις κάθε μέρα. Και όμως είμαι εδώ για να σου πω (αν και ξέρω πως η γνώμη μου μπορεί να έχει πολύ λίγη σημασία για εσένα) πως μπορείς (και οφείλεις) να προστατεύσεις το όνειρο σου γιατί πολύ απλά κανείς άλλος δεν θα το κάνει για εσένα.

Το όνειρό σου είναι η ταυτότητα σου.

Το θέατρο είναι ένας διαρκής δρόμος προς την αυτογνωσία και μια διαρκής πάλη να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Μαθαίνεις τον εαυτό σου και στη συνέχεια τον εκθέτεις μπροστά σε άλλους με στόχο να τους κάνεις να ζήσουν ό,τι ζεις, να νιώσουν ό,τι νιώθεις, να είναι αυτό που είσαι. Και όταν βγουν από την αίθουσα να κουβαλάνε έναν προβληματισμό που αν τον επεξεργαστούν θα γίνουν καλύτεροι.

Το θέατρο δεν είναι στρωμένο με ροδοπέταλα.
Μεγαλώνοντας και γνωρίζοντάς το, η αγάπη μου δεν έφυγε. Άλλαξε, μεταμορφώθηκε.
Οι δυσκολίες με έκαναν πιο δυνατή.
Το όνειρό έγινε πιο καθαρό.
Ναι· το θέατρο δεν είναι σε καμία περίπτωση στρωμένο με ροδοπέταλα, αλλά υπάρχουν πεταλουδοστιγμές που έρχονται και φεύγουν κι αυτές σου δίνουν την ελπίδα και μένεις και συνεχίζεις και προσπαθείς...

Είμαι εδώ για να σου πω:

Σε θαυμάζω – εσένα που με διαβάζεις τώρα – γιατί συνεχίζεις και προσπαθείς.

Σε καταλαβαίνω – πέρα για πέρα – γιατί κι εγώ συνεχίζω και προσπαθώ.

Μα πάνω από όλα

Σε ευχαριστώ γιατί μου δίνει δύναμη να ξέρω πως υπάρχεις κι εσύ.

Είμαι εδώ για να σου πω ότι ΑΞΙΖΕΙΣ και εσύ και τα όνειρά σου και είμαι εδώ για να φτιάξουμε μαζί τη δική μας ΦΩΝΗ.

Να μιλήσουμε για όσα μας συμβαίνουν.

Τα υπόλοιπα την επόμενη φορά...

Μέχρι τότε καλή δύναμη σε όλους για όσα κάνετε

Μαριλού